Toen Ian Fleming in 1953 met Casino Royale zijn eerste James Bond-roman uitbracht kon hij nooit vermoeden dat dit het begin zou zijn rond een mediafranchise rondom de gelijknamige fictieve geheimagent van de Secret Intelligence Service. Na zijn overlijden in 1964 werden niet alleen de Bondromans voortgezet, ook werden de verhalen bewerkt tot hoorspelen, strips en videospellen. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de films, die tezamen uitgroeiden tot een van de succesvolste filmreeksen aller tijden. Afgelopen 2 april was de eigenlijke releasedatum van No Time To Die, alweer de 25ste film in de reeks. Het is een jubileum dat uitgesteld diende te worden als gevolg van de uitbraak van het coronavirus (COVID-19). De nieuwe beoogde releasedatum in Nederland is nu 12 november 2020 en dat geeft ons mooi de kans om nog eens terug te blikken naar de eerdere avonturen van onze geliefde geheimagent. We vervolgen de reeks met de veertigste verjaardag van de Bondfilms en tevens Brosnans’ vierde en laatste keer als Bond.

Happy birthday Mr. Bond

Die Another Day was niet alleen de twintigste film in de reeks, het betekende ook de veertigste verjaardag van de gehele James Bond filmfranchise. Het resulteerde in flink wat referenties naar eerdere films. Het zou ook de laatste film worden van Pierce Brosnan, die een deal had getekend voor vier films toen hij als Bond aan de slag ging in 1995. Net als eerder met The World Is Not Enough werd gepoogd om een jonger publiek naar de bioscopen te trekken, maar ondanks dat de film een regelrechte box-office klapper werd, beschouwen veel liefhebbers de film als een van de slechtste in de reeks. Toch deed de film het financieel uitstekend; het was met ruim 140 miljoen dollar weliswaar de duurste Bondfilm, maar wereldwijd werd maar liefst ruim 430 miljoen dollar opgehaald.

De opnames

De opnames begonnen op 11 januari 2002 en vonden uiteraard plaats in Pinewood Studios, maar ook op locatie in IJsland, Spanje en Maui in Hawaii. Op de laatstgenoemde locatie werd bij bij Pe’ahi de pre-title surfscène opgenomen. Het Eden Project in Cornwall deed dienst als interieur voor de diamantmijn van Graves. Een mooie filmtruc werd vervolgens uitgehaald in Cádiz, Spanje. Waar je een zonovergoten gebied vermoedt, was het er tijdens de opnames koud en winderig. Het zorgde ervoor dat de in een bikini gehuld Halle Barry tussen de takes door warm werd gehouden met handdoeken. Over Berry gesproken, de film was niet vrij blessures. Niet alleen liep Brosnan een knieblessure op in Cornwall, ook Berry raakte gewond toen puin van een rookgranaat in haar oog vloog.

Ook werden er veel opnames gedaan in de Reform Club, een besloten ledenclub in het centrum van Londen. De club deed dienst als lobby van de Blades Club, het Hoofdkwartier van MI6, Buckingham Palace, Green Park en Westminster. De grote autoachtervolging van de film werd gefilmd op Jökulsárlón, het bekendste en grootste gletsjermeer in IJsland. Voor de strijd tussen Bonds’ Aston Martin en Zaos’ Jaguar werden van iedere auto vier modellen gebruikt, omgebouwd tot vierwielaandrijving. Verder werd er vooral voor met CGI gewerd. Zo is daar de beruchte tsunamiscène waarin Bond surft op een golf die Icarus creëerde en de bluescreenscènes met de Switchblades, de zweefvoertuigen voor een persoon, waarmee Bond en Jinx onopvallend Noord-Korea mee binnenkomen.

Het verhaal

Bond worden verraden als hij infiltreert in de organisatie van Kolonel Moon, een Noord-Koreaanse legerofficier die illegale wapens verkoopt in ruil voor Afrikaanse conflictdiamanten. Gedurende veertien maanden wordt hij gemartelt, totdat hij wordt geruild tegen Zao, degene die hem verried tijdens de wapenruil. Bond wil na zijn vrijlating het liefst zo snel mogelijk weer aan het werk, maar M zet hem op non-actief. Bond weet aan het toeziend oog van MI6 te ontsnappen en ontdekt dat Zao naar Cuba is vertrokken, waar hij zich een andere identiteit wil aanmeten door middel van een speciale DNA-therapie. Zao weet weer te ontsnappen, maar Bond heeft wel een paar diamanten buit gemaakt. Deze brengen hem op het spoor van Gustav Graves, een Britse ondernemer die schatrijk is geworden door de vondst van diamanten op IJsland. Nadat hij in eerste instantie Graves bestempelt als ordinaire witwasser, wordt Bond uitgenodigd om Graves’ nieuw speeltje te bekijken; de Icarus, een satelliet gemaakt van diamanten. Al snel blijkt dat Graves de satelliet voor hele andere doeleinden wil gebruiken dan alleen om de donkere nachten te verlichten.

Leuke verjaardagsfeitjes

· De scène waarbij Jinx uit het water komt is een ode aan Honey Rider, de eerste Bondgirl gespeeld door Ursula Andress. Jinx draagt in de scène een soortgelijke bikini met op haar heup eenzelfde soort mes.
· Veel spullen in het laboratorium van Q kwamen voor in vorige James Bondfilms, zoals bijvoorbeeld de schoen van Rosa Klebb uit From Russia with Love en een jetpack dat Bond activieert. Het is hetzelfde jetpack als dat werd gebruikt in de film Thunderball.
· Als Q Bond zijn nieuwe horloge geeft, maakt hij de opmerking “your twentieth, I believe”. Het is een weinig subtiele verwijzing naar het feit dat Die Another Day de twintigste James Bondfilm is.
· Als Bond naar Londen vliegt wordt hij bediend door een stewardess. Deze stewardess wordt gespeeld door Deborah Moore, de dochter van oud-James Bondacteur Roger Moore.

Andere leuke feitjes

· Die Another Day is met een 6,1 de minst gewaardeerde Bondfilm volgens de website IMDb.
· Het personage Wai Lin, gespeeld door Michelle Yeoh in Tomorrow Never Dies, zou oorspronkelijk haar terugkeer maken in deze film. Helaas kon er geen overeenkomst worden gesloten met de actrice.
· Het aandeel van Madonna in de film leverde flink wat gemengde gevoelens op. Zo werd de gelijknamige titelsong enerzijds genomineerd voor een Golden Globe en een Grammy Award, maar was er ook een nominatie voor een Golden Raspberry Award. De laatste wist Madonna overigens wel te bemachtigen in de categorie Slechtste Vrouwelijke Bijrol voor haar cameo.

Jumping the shark

De film ging op 18 november 2002 in première in de Royal Albert Hall in Londen, in aanwezigheid van Koningin Elizabeth II en Prins Philip. Voor de gelegenheid had de concertzaal getransformeerd tot een ijspaleis. Maar ondanks dat er financieel weinig te klagen viel, was de kritiek op de film niet mals. De film begint ijzersterk en met een originele inslag, maar voor het vervolg van de film waren veel critici het er snel over eens dat de makers tever waren doorgeschoten. Daarbij werd niet alleen gedoeld op de overdadige productplaatsing, maar vooral ook het gebruik van CGI, zoals te zien is in de wanstaltige tsunami-surfscène, en de belachelijke gadgets zonder functie (als een onzichtbare auto). Ook deed het in 2002 gewoon pijn om te moeten constateren dat waar Bond altijd de voorloper was in actiefilms, hij nu op alle vlakken achter de feiten aanliep. Een verandering in het genre die was ingezet met films als Die Hard en Lethal Weapon, werd een definitief keerpunt toegebracht met The Bourne Identity, een film die slechts enkele maanden voor Die Another Day werd uitgebracht. In plaats van aansluiting te vinden met een jonger publiek, leek Bond meer een meer relikwie uit vervlogen tijden. Toch is het grootste punt van kritiek eigenlik wel dat er niks dusdanig positief is om de aandacht af te leiden van de slechte CGI, foute humor en de onzichtbare auto. Zo is de climax van de film matig en is Gustav Graves zonder meer een van de zwakkere schurken waar Bond ooit mee te maken had. Men besefte dat het tijd was voor ingrijpende veranderingen, waarvan Brosnan het belangrijkste slachtoffer werd.

Spin-off

Wellicht ingegeven door het financiële succes van de film, was er in de periode na de release van de film er opeens speculatie over een mogelijke spin-off. Hierin zou het personage Jinx centraal moeten staan. In eerste instantie was MGM helemaal voor dit idee, waarbij ze het als de ideale manier om een filmserie op te zetten als alternatief voor de hoofdserie. Niet dat het een nieuw plan was overigens, want het plan was al eerder opgedoken rond 1997. Toen waren er geluiden dat men bezig was om een spin-off te ontwikkelen rond Wai Lin, het personage dat Michelle Yeoh speelde in Tomorrow Never Dies. Ondanks dat er in de maanden die volgde veel speculaties waren, meldde Variety op 26 oktober 2003 dat MGM de stekker volledig uit het spin-off project had getrokken. Ze wilden de focus liever leggen op de volgende film, Casino Royale. Er werd hiervoor besloten tot een reboot, waarbij een minder ervaren en vooral ook kwetsbare Bond werd getoond. Je leest er alles over in het volgende artikel in deze rubriek.

In de rubriek De weg naar No Time To Die verschenen eerder artikelen over:
#01 Dr. No | #02 From Russia with Love | #03 Goldfinger | #04 Thunderball | #05 You Only Live Twice | #06 On Her Majesty’s Secret Service | #07 Diamonds Are Forever | #08 Live and Let Die | #09 The Man with the Golden Gun | #10 The Spy Who Loved Me | #11 Moonraker | #12 For Your Eyes Only | #13 Octopussy | #14 A View to a Kill | #15 The Living Daylights | #16 Licence to Kill | #17 GoldenEye | #18 Tomorrow Never Dies | #19 The World Is Not Enough

Bonusartikelen:
Bond 17