Toen Ian Fleming in 1953 met Casino Royale zijn eerste James Bond-roman uitbracht kon hij nooit vermoeden dat dit het begin zou zijn rond een mediafranchise rondom de gelijknamige fictieve geheimagent van de Secret Intelligence Service. Na zijn overlijden in 1964 werden niet alleen de Bondromans voortgezet, ook werden de verhalen bewerkt tot hoorspelen, strips en videospellen. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de films, die tezamen uitgroeiden tot een van de succesvolste filmreeksen aller tijden. Afgelopen 2 april was de eigenlijke releasedatum van No Time To Die, alweer de 25ste film in de reeks. Het is een jubileum dat uitgesteld diende te worden als gevolg van de uitbraak van het coronavirus (COVID-19). De nieuwe beoogde releasedatum in Nederland is nu 12 november 2020 en dat geeft ons mooi de kans om nog eens terug te blikken naar de eerdere avonturen van onze geliefde geheimagent. Waar voorganger Quantum of Solace Bond toonde in een veredelde midlifecrisis, vervolgen we de reeks met een wederopstanding.

All about the money

Na de release van Quantum of Solace in 2008, maakt producente Barbara Broccoli bekend dat de volgende film (op dat moment nog simpelweg Bond 23 getiteld) verder zal borduren op het plot rond de Quantum-organisatie. Toch duurt het langer dan gepland voor de film echt in productie gaat. Zo rond de tijd dat bekend wordt dat Sam Mendes in verregaande onderhandelingen is om de regie op zich te nemen, wordt de productie medio april 2010 namelijk opgeschort vanwege aanhoudende onzekerheid betreft de financiële situatie bij MGM. In de maanden die volgen zijn er zelfs geruchten dat Bond 23 definitief is doorverklaard. Toch weten de producenten het zeker; Bond 23 is nog altijd in productie. Uiteindelijk duurt het nog een paar maanden, maar in november 2010 is de kogel door de kerk; na de aanvraag tot faillissement van MGM volgt een doorstart, waarbij ze op zoek gaan naar een partner om de film te financiëren. Niet veel later barst de strijd voor de distributierechten los. Deze strijd gaat vooral tussen Paramount en Sony Pictures, waarbij de laatste uiteindelijk aan het langste eind trekt. Begin 2011 volgen de nieuwsberichten over casting en de toekomst van Bond elkaar in rap tempo op, maar vast staat dat 9 november 2012 als releasedatum is gekozen, iets wat voor de Britse markt zelfs vervroegd werd naar 26 oktober.

Casting

Nadat Daniel Craig eerder werd bejubeld als drijvende kracht achter de meest recente Bondfilm, is hij uiteraard ook van de partij in Skyfall. De hernieuwde aanwezigheid van Judi Dench is evenmin verrassend. Pas echter interessant wordt het als website Deadline bericht dat Oscarwinaar Javier Bardem een rol is aangeboden in de film. Hij bevestigt enkele dagen later zijn interesse, al wil hij eerst een script lezen. Een andere grote naam is die van Ralph Fiennes, die genoemd wordt voor een ‘donkere en complexe rol’. Alle verhalen blijken waar als niet alleen de titel, maar ook de belangrijkste cast officieel aangekondigd wordt op de traditionele persconferentie op 3 november 2011 in het Corinthia Hotel. Bardem speelt cyberterrorist Raoul Silva, die wraak wil nemen op degenen die hij verantwoordelijk houdt voor het verraden van hem. Fiennes speelt Gareth Mallory, een gepokt en gemazelde voorzitter van de Intelligence and Security Committe, dat MI6 reguleert. Bérénice Marlohe wint de strijd om de altijd felbegeerde rol als Bondgirl, ze speelt Séverine; een dame die door Silva werd gered uit de sekshandel en die nu werkt als zijn vertegenwoordigster. Ook worden er naast Dench nieuwe terugkerende rollen gecast; Naomie Harris als Eve Moneypenny en Ben Whishaw als Q.

Team Mendes

Mendes had zich al vroeg nadat Quantum of Solace in première was gegaan verbonden aan de film. Craig had eerder met hem samengewerkt voor Road to Perdition en nadat Mendes Craig was komen bekijken in het toneelstuk A Steady Rain, was daar voor het eerst het onderwerp ten sprake gekomen. Aanvankelijk aarzelde Mendes, maar hij wees het aanbod niet direct af, vooral vanwege Craigs betrokkenheid en zijn enthousiasme. Hij stemde toe nadat hij producenten Michael G. Wilson en Barbara Broccoli had ontmoet en een indruk had gekregen welke richting ze uit wilden met de film. Al snel gingen er geruchten dat Mendens actiescènes had laten schrappen voor karakteruitdiepingen, maar dat was iets wat hij ook snel ontkende omdat hij vind dat actiescènes juist een belangrijk onderdeel van de reeks zijn. Peter Morgan kreeg de oorspronkelijke opdracht om een script te schrijven, maar hij verliet het project toen MGM faillissement aanvroeg en de productie vastliep. Het uiteindelijke script werd geschreven door vaste waarden Neal Purvis en Robert Wade, waar Mendes John Logan aan toe had gevoegd. Een aanstelling met vooral visuele invloed op de film was die van cinematograaf Roger Deakins, die eerder met Mendes werkte aan Jarhead en Revolutionary Road. Ook werd David Arnold na vijf Bondfilms vervangen door Thomas Newman, wederom iemand met Wie Mendes eerder werkte aan meerdere films. Het moge duidelijk zijn dat er hoog werd ingezet met deze wederopstanding van Bond.

De opnames

De opnames van de film gingen van start op 7 november 2011 in Londen, waarna er ook opnames werden gemaakt in Shanghai, Istanboel en Schotland. We zien veel locaties in Londen terug in de film. Zo werd St Bartholomew’s Hospital gebruikt voor de scène waarin Bond het ondergrondse hoofdkwartier van MI6 binnengaat, dienden de Old Vic Tunnels onder Waterloo Station als MI6 oefenterrein en werd de ontmoeting tussen Q en Bond gefilmd in de nachtelijke uren toen de National Gallery gesloten was. De DECC-kantoren zien we aan het eind van de film, als Bond op het dak staat en Vauxhall Bridge en Millbank werd afgesloten voor verkeer om de explosie in het MI6-gebouw in Vauxhall Cross te filmen. De explosie zelf werd overigens later tijdens de postproductie digitaal toegevoegd. Wat betreft de finale werd de planning kort nadat het filmen begonnen was veranderd in Glencoe. En ondanks dat het in in de Schotse Hooglanden staat, werd Skyfall op grootte gebouwd op Hankley Common in Surrey met behulp van multiplex en gips.

In maart 2012 verhuisde de productie vervolgens naar Turkije, waar in Ardana het Varda-viaduct werd gebruikt voor de scène waarin Bond van de trein wordt geschoten door Eve. Vervolgens worden in april delen van Istanboel afgesloten voor opnames, waaronder een sensationele motorachtervolging over daken. Een deel van de film speelt zich ook af in Shanghai, maar de meeste scènes werden niet op locatie gefilmd. Zo deed het Virgin Active-zwembad in Canary Wharf in Londen dienst als Bonds’ hotelzwembad en werd de ingang van Broadgate Tower (eveneens in Londen) dusdanig verlicht dat het eruit zou zien als een kantoorgebouw. Het interieur van het Golden Dragon-casino in Macau werd gefilmd in Pinewood Studios en aanvullende opnames werden niet gemaakt op Shanghai Pudong Internationall Airport, maar op Ascot Racecourse. De kracht van film zullen we maar zeggen. De laatste belangrijke locatie is Hashima, een verlaten eiland voor de kust van Nagasaki, Japan. Het eiland werd tot 1974 bewoond, maar is sindsdien een spookeiland en komt hier geweldig tot zijn recht dankzij de cinematografie van Deakins.

Het verhaal

Als Bond en zijn collega Eve achter een dief van een harde schijf aanzitten, wordt Eve gedwongen de dief van grote afstand neer te schieten als deze met Bond in gevecht is. Bond wordt per ongeluk geraakt en stort in de diepte, waarna iedereen hem dood waant. Drie maanden later is de schijf nog steeds spoorloos en wordt M door haar superieur Mallory onder druk gezet om met pensioen te gaan. Op de schijf stond namelijk een lijst met alle namen van undercoveragenten van de NAVO. Kort na het gesprek worden de computers van MI6 gehackt, waarna de schijf wordt ontcijferd gevolgd door een gasexplosie bij het kantoor van M bij MI6. Al snel worden de eerste vijf namen van de lijst op internet gepubliceerd, voorzien van een bericht dat er iedere week vijf nieuwe namen bekend worden gemaakt. Als Bond hoort van de aanslag besluit hij om terug te keren, maar hij zakt voor de fysieke en psychologische tests. M vervalst echter zijn resultaten, zodat Bond toch op missie kan. Deze voert hem van Macau naar Shanghai, waar hij Sévérine ontmoet. Zij neemt hem mee naar het verlaten eiland Hashima, waar Bond oog in oog komt te staan met de bron van de bedreiging.

Leuke feitjes

· Voor het personage van Kincade, in de film gespeeld door Albert Finney, werd door de producenten ook Sean Connery overwogen. Dit als knipoog naar de 50ste verjaardag van de reeks. Ze besloten er vanaf te zien, omdat ze dachten dat Connery’s aanwezigheid vooral zou worden gezien als marketing stunt.
· Nadat hij eerder al werd overwogen voor Bond 17, dus nog jaren voordat dit uiteindelijk GoldenEye werd, leek Anthony Hopkins voor deze film opnieuw in de running. Ook hier zou het gaan om het personage van Kincade. Zijn drukke agenda bleek achteraf gezien een struikelblok.
· Zoals altijd zijn er vooraf veel geruchten over een mogelijke titel en dat was bij Skyfall niet anders. Meest realistische optie was het bericht van augustus 2011 van de Servische krant Blic; Carte Blanche. Het script zou daarbij een bewerking moeten zijn van de gelijknamige voortzetting van Flemings’ boekenreeks door Jeffery Deaver. Het bericht werd nog diezelfde maand ontkent door Eon Productions.
· Uiteindelijk tekende Adele voor de titelzong. Hierdoor viel het nummer Supremacy van Muse af als titelsong voor de film. Het nummer kwam uiteindelijk terecht op hun album The 2nd Law uit 2012.
· Skyfall kreeg kritiek van de NSVRC (National Sexual Violence Resource Centre) door een scène waarin Bond zijn macht en autoriteit gebruikt om seksuele omgang te initiëren met Sévérine, toch een voormalig slachtoffer van sekshandel.

Oogverblindend

Skyfall ging op 23 oktober 2012 in première in de Royal Albert Hall in Londen, waarbij het evenement werd bijgewood door Prins Charles of Wales en zijn vrouw Camilla, Hertogin van Cornwall. De film was direct uiterst succesvol en verdiende uiteindelijk wereldwijd meer dan 1 miljard dollar; op dat moment de film met de hoogste winst voor Sony Picturs wereldwijd. De film werd ook omgezet in het IMAX-formaat, wat een primeur betekende in de reeks. Het is hier dat Roger Deakins zijn geweldige werk nog meer in het oog springt. Zijn werk werd dan ook veelvuldig geprezen en lofuitingen als ‘oogverblindend’ en ‘de meest indrukwekkende beelden die de serie sinds de jaren ’60 heeft gehad’ vielen de film ook ten deel. Toch was er ook kritiek, vooral op de speelduur. Zo ervaarde menigeen het laatste deel van de film als langdradig en brak deze met de pace van het eerste tweederde van de film. Wel kreeg de korte epiloog van de film veel lof. En die was er ook voor de cast, in het bijzonder de ondersteunende cast. Want waar Craig een zekerheid leek als dragende kracht en hij hier definitief uit de schaduw van Sean Connery stapt, vallen ook de warmte van Finney en sterke optredens van Fiennes en klassieke badguy Bardem op. En dan is er nog Judi Dench, een actrice die voor de zevende keer in een Bondfilm te zien is, maar hier waarschijnlijk voor het eerst gebruikt wordt op een manier die haar waardig is. In de volgende film zien we niet alleen de terugkeer van Team Mendes, maar ook na jarenlange afwezigheid de terugkeer van een oude bekende van Bond. Je leest er alles over in het volgende artikel in deze rubriek.

In de rubriek De weg naar No Time To Die verschenen eerder artikelen over:
#01 Dr. No | #02 From Russia with Love | #03 Goldfinger | #04 Thunderball | #05 You Only Live Twice | #06 On Her Majesty’s Secret Service | #07 Diamonds Are Forever | #08 Live and Let Die | #09 The Man with the Golden Gun | #10 The Spy Who Loved Me | #11 Moonraker | #12 For Your Eyes Only | #13 Octopussy | #14 A View to a Kill | #15 The Living Daylights | #16 Licence to Kill | #17 GoldenEye | #18 Tomorrow Never Dies | #19 The World Is Not Enough | #20 Die Another Day | #21 Casino Royale | #22 Quantum of Solace

Bonusartikelen:
Bond 17