Muziek is erg belangrijk in films. Het is een waarheid waar je niet omheen kan. Het kan een scène maken of breken. Zo kan muziek op de emotie spelen of een scène bijvoorbeeld nog spannender maken. Films worden vaak begeleidt door speciaal voor de film gecomponeerde muziek, een score genoemd. Wat we ook vaak zien is dat de film voorzien wordt van een kenmerken titelsong, oftewel populaire muziek. Zeker in de jaren 80 nam dit behoorlijk toe, waarbij de betreffende nummers het dan ook nog eens prima deden in de top 40. Het nummer werd voorzien van een spetterende videoclip, meer dan eens met filmbeelden ter promotie van de film. De muziek profiteerde van film, maar film profiteerde ook zeker van de muziek. Het waren tenslotte de jaren waarin muziekzender MTV (ja mensen, daarop was ooit meer dan reality soap geneuzel) haar introductie deed. Er is dan ook geen ander decennium op te noemen waar filmmuziek zo prominent aanwezig is als in de jaren 80.

Wie herinnert zich bijvoorbeeld niet de openingsscène van de blockbuster Back to the Future, waarin we Marty McFly op zijn skateboard achter een jeep zien hangen omdat hij te laat dreigt te komen voor school. Als je daarbij de tonen hoort van The Power of Love van Huey Lewis and the News zit je gelijk weer middenin de film en zie dan de film maar eens uit te zetten! Het zijn die typische, heerlijke jaren 80 klanken die over de speakers klinken! Het is duidelijk dat herkenbaarheid een grote factor is in dit alles. Toch is dit niet het bekendste wat de jaren 80 met zich meebracht aan film hits. Dat was namelijk Eye of the Tiger van de Amerikaanse rockband Survivor. Dit nummer werd gebruikt voor de film Rocky III, gespeeld en geregisseerd door Sylvester Stallone. Onder de beelden van een trainende Rocky, die weer in vorm komt voor zijn gevecht tegen Clubber Lang, horen we de bekende tonen. Het inspireerde, en inspireert nog steeds, veel mensen uit de sportwereld, waar dit nummer tot op de dag van vandaag veelvuldig wordt gebruikt. Survivor flikte het kunstje in 1986 nog eens met hun bijdrage voor de soundtrack van Rocky IV. Voor die film werd afscheid genomen van componist Bill Conti, die voor de muziek componeerde voor eerste drie films in de reeks. In plaats daarvan werd de soundtrack helemaal volgepompt met popmuziek, waarvan Burning Heart van Survivor opnieuw een schot in de roos bleek. Het is een album wat een aanrader is voor mensen die de jaren 80 muziek een warm hart toedragen.

Films die een grote invloed hebben gehad op het gebruik van popmuziek in films zijn natuurlijk die rondom geheim agent James Bond. In de jaren 60 en 70 vlogen de Bond-hits je al om de oren. Het waren dan ook keer op keer de grootste artiesten van het moment die de titelsong mochten verzorgen. Dat was in de jaren 80 dan ook niet anders, al ontbrak in eerste instantie de jaren 80 sound nog. Zo zong Sheena Easton in 1981 het prachtige For Your Eyes Only in en verzorgde Rita Coolidge in 1983 de hit voor Octopussy, genaamd All Time High. Beide geweldige nummers natuurlijk, maar wel redelijk tijdloos. Het echte geluid van de jaren 80 deed pas zijn intrede ten tijde van A View to A Kill uit 1985. Hiervoor werd dé band van het moment, Duran Duran, gevraagd om de titelsong op te nemen. De bijbehorende videoclip, die zich bij de Eiffeltoren in Parijs afspeelde, maakte het plaatje compleet. Vanaf dat moment hadden de films het gevoel helemaal te pakken, want in 1987 deed A-ha ook hun duit in het zakje met de titelsong voor The Living Daylights en voor Licence to Kill kwam Gladys Knight met wederom een typische 80s Bond-song. Zo domineerde de Bond-films met zijn titelsongs ook in de jaren 80 wereldwijd de hitlijsten en zijn het nummers die we nog steeds dagelijks op de radio voorbij horen komen.

Er waren echter ook genoeg mindere en onbekendere films die op een geweldige soundtrack met typische jaren 80 popmuziek konden rekenen. Denk maar eens aan de avonturen komedie The Golden Child met Eddie Murphy uit 1986. Met het heerlijke openingsnummer Best Man in the World van John Barry is de toon direct gezet en ademt de film een en al jaren 80 uit. Hetzelfde geldt voor het armworstel spektakel Over the Top met Sylvester Stallone, want net als de armspieren stond ook de soundtrack bol, van het geluid van de jaren 80 wel te verstaan. The Winner Takes It All van Sammy Hagar is daar het beste voorbeeld van. Als het nummer over de boxen klinkt, zijn de wereldkampioenschappen armworstelen vol in gang. Je ziet hoe de deelnemers winnen, verliezen en de muziek versterkt dat gevoel nog eens. Dat alle genres meeliftte op de succesvolle combinatie van film en muziek wordt nog maar eens geïllustreerd door een komedie als Revenge of the Nerds. Als de Nerds een feestje geven hoor je Burning Down the House van The Talking Heads. Hoeveel meer 80s wil je het hebben? Dit zijn natuurlijk niet de allerbeste films die de jaren 80 hebben voortgebracht, maar de soundtracks zijn nog steeds ronduit fantastisch om te horen.

Terug naar de muziek die een succesvolle combinatie had met film. Denk maar eens aan het elektropopnummer van Harold Faltermeyer, Axel F. (geen familie van redacteur Axel K. overigens). Het werd gebruikt in de films die Eddie Murphy groot maakten. We hebben het natuurlijk over Beverly Hills Cop-films. Het typerende is dat je dit deuntje niet alleen de rest van de dag niet meer uit je hoofd krijgt, maar ook dat je het nog steeds overal terug hoort. Denk maar eens aan de kermisattracties en het speelgoed waar het synthesizer riedeltje bij voorbij komt. Iemand die we vooral niet mogen vergeten is Giorgio Moroder. Hij was verantwoordelijk voor de meest geweldige soundtracks. Niet alleen voorzag hij de klassieker Metropolis van een soundtrack met de grote artiesten van dat moment, maar hij componeerde ook de muziek voor Superman III en Scarface, beide uit 1983. En wie kent het nummer The Never Ending Story nou niet, dat Moroder samen met Klaus Doldinger maakte. In 1986 was Moroder samen met Faltermeyer verantwoordelijk voor de score van de klapper Top Gun.

Daar slaan we een mooie brug naar een film met een geweldige score én een gezongen nummer dat ook een groots succes was. Top Gun bracht namelijk echt een enorme hit met zich mee. Take My Breath Away van Berlin bestormde de top 40 en dit liefdesthema staat dan ook onomstotelijk verbonden met misschien wel de beste straaljager-film ooit gemaakt. Het beeld waar Tom Cruise op zijn motor zit, kijkende naar opstijgende straaljagers bij zonsondergang is dan ook niet bij het nummer weg te denken. Ook de prachtige klanken van Lionel Richie’s hit Say You, Say Me waren terug te vinden op een soundtrack. Het kippenvel nummer pastte perfect bij White Nights, een drama over een Russische balletdanser die naar de Verenigde Staten vlucht. Toch was er nog een andere film die voor een ware rage wist te zorgen. Het was 1987, de film was hot, het dansen was superhot, maar de muziek was die deed het hem. We hebben het natuurlijk over Dirty Dancing. Het vrouwelijk publiek stond rijen dik voor de theaters stonden om Jennifer Grey en vooral natuurlijk Patrick Swayze te bewonderen. De soundtrack leverde meerdere hits op, maar iedereen weet dat het de mega hit (I’ve Had) The Time of My Life van Bill Medley en Jennifer Warnes was die de wereldwijde hitlijsten domineerde. Allen nummers die niet meer weg te denken zijn uit het (film)beeld van de jaren 80. En wat al de film in deze alinea gemeen hebben? Ze wonnen allen een Oscar voor beste originele nummer in een film.

Natuurlijk hebben we voor dit artikel een selectie moeten maken uit als die fantastische en herkenbare muziek en kunnen we nog een hele waslijst opnoemen. Zo zie je maar dat de films uit dit eigenaardig decennium bol stond van de popmuziek.

Eén reactie op “Het filmgeluid van de jaren 80”

1. Riinyosa81 schreef:

   2 mei, 2015 om 23:15

   Leuk artikel dat erg fijn leest. Heel toevallig heb ik onlangs een Spotify playlist gemaakt met louter soundtracks en zojuist even doorgelopen. Jawel hoor; ongelooflijk veel sounds uit de jaren ’80. Iets met spijkers en koppen slaan 🙂

   Log in om te reageren