Tijdens de terugreis van hun laatste schooldag spelen vijf zussen uit een klein dorpje in het Noorden van Turkije nog wat onschuldig met een stel jongens uit de buurt om hun aankomende vakantie te vieren. Deze middag wordt door hun familie echter gezien als een uitspatting van zedeloosheid en daarnaast spreekt de rest van het kleine dorp van een groot schandaal. Hun oom Erol, die tevens hun voogd is na het overlijden van hun ouders, grijpt hard in en sluit de meiden op in huis om hen zo ver mogelijk weg te kunnen houden van de onbegrijpelijke buitenwereld. De zussen mogen niet meer naar school of überhaupt een stap buiten de deur zetten en worden bovendien door hun familie uitgehuwelijkt. Dat laatste lijkt uiteindelijk nog de enige mogelijkheid om te ontsnappen aan het gevangenschap waarin waarin ze leven.

De Franse filmhistorie kent aardig wat klassiekers die het overal ter wereld goed deden en daarmee aardig wat prijzen wisten binnen te slepen. Zo lukte het de Fransen om maar liefst twaalf keer met de Oscar voor Beste Buitenlandse Film naar huis te gaan. Voor de aankomende Oscars hebben de Fransen hun hoop gevestigd op het Turkstalige Mustang. Het lijkt op het eerste gezicht wellicht een verrassende inzending, maar na het zien van de film begrijp je meteen waarom de Fransen alle vertrouwen hebben in de film van regisseuse Deniz Gamze Ergüven.

Ergüven schets een bijzonder beeld van het plattelandsleven in het Noorden van Turkije. Ver weg van het westers georiënteerde Istanbul en de plek waar de eeuwenoude tradities nog hoogtij vieren. De film begint nog onschuldig als we de vijf zussen naar huis zien lopen van school en onderweg een paar jongens tegenkomen. Ze vieren met elkaar de aangebroken vakantie en hangen met z’n allen wat rond op het strand. Als ze echter thuiskomen is het meteen gedaan met de pret en wordt hun zedeloosheid meteen omgezet in een fikse uitbrander van hun oma die de taak heeft gekregen om de zussen op te voeden. Het blijft echter niet bij deze harde woorden als hun oom zijn opwachting maakt en de dames verbiedt om nog maar één stap buiten de deur te zetten. Het zorgt ervoor dat het huis langzaam begint te veranderen in een gevangenis, tot tralies voor de ramen aan toe.

De regisseuse maakt met Mustang haar eerste lange speelfilm en ze weet het ogenschijnlijk uitzichtloze leven van de zussen haast griezelig realistisch neer te zetten. De film blinkt niet uit in unieke shots of andere filmische trucages die indruk op de kijker zouden kunnen maken, maar toch weet de film moeiteloos onder de huid van de kijker te kruipen. Dat ligt enerzijds in de perfecte opbouw van het verhaal, waarin de situatie verandert van kwaad tot erger en anderzijds aan de acteerkwaliteit van de vijf actrices die geen enkel moment gespeeld of ongeloofwaardig overkomen. Misschien helpt het dat het ietwat knullige begin van de ogenschijnlijke onzedelijkheid van de zussen de verwachting van de kijker iets naar beneden bijstelt. Om op die manier uiteindelijk nog meer indruk te maken als de dames door hun oom worden opgesloten binnen de muren van hun eigen huis en ze, hoe hard ze het ook proberen, niet lijken te kunnen ontsnappen aan het leven dat hen wordt opgelegd.

Misschien wel het meest verrassende aan deze titel is de luchtigheid die door het zware thema heen waait. De maatregelen die de familie van de meiden neemt is keihard en onmenselijk, maar nergens probeert de film dit uit te buiten voor effectbejag. In plaats daarvan valt er soms zelfs nog wat te lachen als de dames proberen te ontsnappen aan hun verschrikkelijke leven. Hierdoor verlies je als kijker nooit de moed op een goede afloop, net als de vijf zussen dat niet doen en zodoende altijd blijven vechten voor hun vrijheid. Dit ondanks de harde consequenties die deze gedachten soms met zich mee brengen..

Mustang schets een pijnlijk beeld van vijf zussen die hunkeren naar een eigen leven, maar worden tegengehouden door eeuwenoude tradities. De film is dit jaar de Oscarinzending van Frankrijk en na het zien van deze ogenschijnlijk kleine film snap je meteen waarom. Regisseuse Ergüven weet met deze film een diepe indruk bij de kijker achter te laten, waarbij ze nergens kiest ze voor goedkoop effectbejag. Ze laat het verhaal zich op een simpele, doch fantastische wijze ontvouwen voor de kijker. Hierbij wordt ze overigens gesteund door de vijf actrices, die op zeer geloofwaardige wijze gestalte geven aan de getroebleerde zussen. Het maakt Mustang een must-see en zeker één van de verrassingen van dit jaar.

Met dank aan Cinéart Nederland voor het beschikbaar stellen van een screenerlink.