Ed en Lorraine Warren documenteren het exorcisme van de achtjarige David Glatzel in Brookfield, Connecticut, bijgestaan door zijn ouders, zijn zus Debbie, haar vriend Arne Johnson en pater Gordon. Tijdens de uitdrijving wordt de strijd dusdanig heftig, dat Arne de entiteit vraagt om zijn lichaam binnen te treden in ruil voor dat van David. Terwijl Ed lijdt onder een hartaanval, is hij er vervolgens getuige van hoe de entiteit zichzelf van Davids’ lichaam naar dat van Arne verplaatst. Als hij bijkomt in het ziekenhuis vertelt hij Lorraine direct waarvan hij getuige was, waarop ze de politie richting het huis van de Glatzels’ stuurt om ze te waarschuwen voor naderend onheil. Het kan niet voorkomen dat Arne zich onwel begint te voelen en uiteindelijk hun huisbaas vermoord onder invloed van de demonische entiteit. Met steun van de Warrens wordt zijn zaak de eerste Amerikaanse moordzaak waarbij de verdachte beweert door de duivel bezeten te zijn geweest.

Het succes van The Conjuring in 2013 leidde ertoe dat er in rap tempo een The Conjuring Universe werd opgetuigd. Nog voordat een direct vervolg verscheen, was het al de beurt aan de eerste spin-off en er zouden er nog een flinke handvol volgen. Maar waar de spin-offs rond de pop Annabelle zeker het bekijken waard bleken, waren die rond The Nun en La Llorona bij de critici minder succesvol. Dat zegt overigens niets over het financiële succes, want bij het publiek bleven de films onverminderd populair. Wat heet, de franchise bracht tot op heden 1,9 biljoen dollar op tegenover een totaal budget van 178 miljoen dollar. Niet slecht natuurlijk, al leken de liefhebbers toch vooral uit te kijken naar een volledig avontuur van de paranormale onderzoekers Ed en Lorraine Warren. Waar de regisseur van de eerste twee The Conjuring-films eerder al zei dat een vervolg er zeker zou komen, omdat er zoveel verhalen van het echtpaar te vertellen zijn, liet hij de dit keer aan Michael Chaves. Chaves die eerder nog het matige The Curse of La Llorona afleverde.

Voor één ieder die dit nieuwe vervolg hierdoor toch met enige vrees tegemoet begon te zien kunnen we kort zijn: zo erg is het gelukkig allemaal niet. Dit is vooral te danken aan het feit dat de focus weer flink op de Warrens ligt. De fout die vooral bij The Nun en ‘La Llorona’ werd gemaakt is namelijk dat de focus volledig op een entiteit kwam te liggen en de makers hiervoor, meer dan ze lief was, deze naar voren lieten treden. Met films is het namelijk keer op keer gebleken dat het een stuk spannender en enger is om de suggestie op te wekken, in plaats van de kijker keer op keer te confronteren met dat wat die angst veroorzaakt. De films werden overigens daarbij niet geholpen dat het visuele aspect toch wat tegenviel. Wat dat betreft steekt deze derde The Conjuring-film weer een stuk fijner in elkaar. Dit keer staat opnieuw een van hun bekendste zaken centraal, namelijk het proces tegen Arne Cheyenne Johnson, beter bekend als de “Devil Made Me Do It”-zaak. Het was in 1981 de eerste bekende rechtszaak in de Verenigde Staten waarin de verdediging probeerde om de onschuld van de verdachte te bewijzen op basis van de bewering van demonische bezetenheid en ontkenning van persoonlijke verantwoordelijkheid voor het misdrijf.

Ondanks dat het een van hun meest spraakmakende zaken was, valt de film als geheel wat tegen. Het spraakmakende had dan ook vooral te maken met de rechtzaak en juist die is hier behoorlijk ondergesneeuwd geraakt. Natuurlijk zou dat ook lang zo interessant niet geweest zijn, wat wellicht toch doet beseffen dat het verhaal zich niet goed leent om een hele film mee te vullen. Wat we nu te zien krijgen is namelijk wederom een strijd tegen een entiteit en als geheel staat deze in de schaduw van wat we in de twee eerdere The Conjuring-films zagen. Dat deze de lat hoog hebben gelegd blijkt overigens wel uit het feit dat andere films in het genre gewoonweg niet in de schaduw mogen staan van een film als deze. Dit is vooral ook te danken aan Patrick Wilson en Vera Farmiga als het echtpaar Warren. Ze blijken keer op keer de verbindende factor in het The Conjuring-universum. Zo zagen we ze tussendoor in kleine rolletjes in de spin-offs, maar is het toch vooral fijn om weer een volledig avontuur rond de Warrens te zien. Wel is het te hopen dat er volgende keer een meer capabele regisseur optreedt met een originelere invalshoek.

The Conjuring: The Devil Made Me Do It voelt teveel als een herhalingsoefening. Als nieuw hoofdstuk rond de Warrens voelt deze film natuurlijk vertrouwt en Wilson en Farmiga maken er als stabiele factoren weer het beste van, maar nergens kan de film tippen aan zijn twee voorgangers. De spanning ontbreekt en in plaats van de focus te hebben op de rechtszaak, waaruit de subtitel van de film wordt ontleend, worden we vooral geconfronteerd met een groots déjà vu. Het doet je als liefhebber van de film vooral afvragen of de film in handen van geestelijk vader James Wan niet nog een stuk beter had kunnen zijn. Zijn protegé Michael Chaves doet het zeker niet onaardig, en vooral een stuk beter dan met zijn ‘La Llorona’-film, maar hij weet de film als geheel nergens naar een hoger plan te brengen dan je mag verwachten op grond van de basis. Het maakt dat deze derde The Conjuring-film enerzijds een vertrouwt weerzien is met de Warrens, maar je er anderzijds toch meer van had gehoopt.