In 1992 werd er door drie vrienden, Irfan van Ewijk, Duncan Stutterheim en Theo Lelie, een bedrijf opgericht met de naam ID&T. Met deze bedrijfsnaam, die verwijst naar de voorletter van hun voornamen, organiseerde zij in juni ’92 het eerste officiële dancefeest in Nederland, genaamd “The Final Exam” in de Jaarbeurs Utrecht. Na dit succes werd het idee bedacht voor een nog groter evenement die de naam “The Thunder Dome” kreeg en deze vond voor het eerst plaats op 3 oktober 1992 in Thialf Stadion van Heerenveen. Het jaar daarop startte ID&T met de verkoop van compilatie cd’s en merchandise, en het Thunderdome-concept werd ontzettend belangrijk voor de popularisering en verspreiding van de gabbermuziek in de jaren 90. Thunderdome Never Dies neemt je mee in een terugblik naar de beginjaren en hoogtijdagen van het legendarische feest. Zowel de ID&T oprichters als DJ’s van toen Dano, The Prophet, Buzz Fuzz en Gizmo doen herinneringen op en vertellen over de tijden van weleer en de blik richting de toekomst.

We zijn inmiddels 28 jaar verder sinds een groepje vrienden besluit om een groot dance evenement te organiseren. Oprichters van het inmiddels legendarische entertainment en mediabedrijf ID&T, Irfan van Ewijk, Duncan Stutterheim en Theo Lelie, wisten een vergunning te krijgen voor een evenement in de Jaarbeurs in Utrecht. Voor de drie heren bleek Utrecht eveneens een ideale centrale plek te zijn voor een dancefeest, waarbij men geen hinder zou hebben van de rivaliteit tussen Rotterdam en Amsterdam. Op alle mogelijke manier probeerden ze het event te promoten. Ze gingen het hele land door, langs scholen, cafés en coffeeshops en plakten de hele stad vol met posters. Men had berekend dat er zo’n 6000 a 7000 kaarten verkocht moest worden om uit de kosten te zijn. Naar verluidt zijn er twee keer zoveel bezoekers geweest. Lokale Utrechters deden de beveiliging, ouders en vrienden hielpen bij de garderobe en kassa’s, alles om de kosten beperkt te houden. Uiteindelijk werd “The Thunder Dome”, zoals het de eerste keer heette, een daverend succes en was de basis gelegd voor wat uit zou groeien tot één van de grootste dance evenementen van Europa.

Anno 1992 moet het een onvoorstelbare ervaring zijn geweest om hierbij aanwezig te zijn. Elektronische dancemuziek was nog maar net ingeburgerd en klonk eigenlijk vooral binnen de muren van kleine clubcircuits. Dansen en feest vóór Thunderdome deed je vooral met kleine groepen in de lokale disco. Uit je dak gaan in een kolossaal stadion gebeurde vooral bij concerten van grote artiesten en rockbands. De setting van die eerste editie bestond onder meer uit een gigantische kermisattractie van een met tentakels swingende Octopus die een groot deel van de dansvloer verlichtte. Op die dansvloer bevonden zich geen tientallen, geen honderden, maar duizenden dansende jongeren. De DJ’s strooien de één na de andere monotone beat in extreem hoog tempo uit de immense speakers. Dit megadance-event heeft zowel organisator ID&T als de gehele dancescene voorgoed veranderd. Tegenwoordig is een stadion of evenementenhal de standaard formule voor een grootschalige dance evenement.

Niet alleen de opkomst van Thunderdome heeft een groot aandeel in deze documentaire. Archiefbeelden gaan gepaard met interviews van ID&T oprichters Stutterheim en van Ewijk. Een ander hoofdrolspeler in zowel de docu als in de revolutie van Thunderdome is François Maas, die vol overgave verteld over de opkomst van het feest en de comeback in 2017. Thunderdome Never Dies regisseurs Ted Alkemade en Vera Holland volgen Maas voor en tijdens het comeback evenement “25 Years of Hardcore” dat plaatsvond op 28 oktober 2017 op de plek waar het ooit begon; de Jaarbeurs in Utrecht. Vijf jaar eerder was er namelijk ‘definitief’ afscheid genomen van Thunderdome. Aan het eind van de jaren 90 was de hardcore- en gabbermuziek alweer over hun hoogtepunt heen en kwam er een einde aan de Cavello- en Australian-trainingspakken en verdwenen de kale koppen uit het dagelijkse straatbeeld. Een van die aanleidingen was de aanhoudende negatieve berichtgeving over racisme, agressie en drugsgebruik van de feestgangers. De gehele subcultuur van de gabber kwam door die grotendeels misplaatste beeldvorming niet meer van het negatieve imago af. Desondanks wist ID&T Thunderdome nog 20 jaar in leven te houden, en dankzij de ongelofelijke drive van François Maas zelfs weer terug te keren in 2017.

Extra’s: Naast de de documentaire is er helaas geen ruimte voor bonusmateriaal op de Blu-ray release. De toevoeging van een bonus-cd was wellicht voor de liefhebbers een fijne toevoeging geweest.

Thunderdome Never Dies is een fascinerende documentaire dat zowel een terugblik is over hoe het ooit ontstaan is begin jaren 90, als een comeback verhaal van het legendarische hardcorefeest. Thunderdome was de grondlegger van de dancescene zoals we deze nu kennen. Razend populaire concepten als Decibel, Defqon 1, Qlimax en Masters of Hardcore; het begon allemaal met dat ene idee van ID&T oprichters Irfan van Ewijk en Duncan Stutterheim in 1992. Samen met projectmanager François Maas en natuurlijk een groep DJ’s groeide hardcore muziek uit tot een revolutie die ver buiten onze landsgrenzen reikte. Vooral de verhalen van deze gepassioneerde mannen zijn interessant, zowel voor hardcore liefhebbers als kijkers die graag een vleugje inzicht willen in het grote succes van Thunderdome of hardcore in het algemeen. De archiefbeelden van vroeger zijn helaas beperkt in deze documentaire, vooral in kwaliteit van de opnames. Het is tevens jammer dat er te weinig aandacht is voor de negatieve aspecten zoals de vermeende extreemrechtse associatie en het inherent staande XTC-gebruik tijdens de feesten. Deze hebben toch een overduidelijk grote impact gehad op de geschiedenis en het imago van Thunderdome. Derhalve is Thunderdome Never Dies wel een feest van herkenning voor jongeren uit de 90’s en een niet te missen kost voor liefhebbers van hardcore

Met dank aan Triple P Entertainment en Just Entertainment voor het recensie-exemplaar.