Toen Ian Fleming in 1953 met Casino Royale zijn eerste James Bond-roman uitbracht kon hij nooit vermoeden dat dit het begin zou zijn rond een mediafranchise rondom de gelijknamige fictieve geheimagent van de Secret Intelligence Service. Na zijn overlijden in 1964 werden niet alleen de Bondromans voortgezet, ook werden de verhalen bewerkt tot hoorspelen, strips en videospellen. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de films, die tezamen uitgroeiden tot een van de succesvolste filmreeksen aller tijden. Afgelopen 2 april was de eigenlijke releasedatum van No Time To Die, alweer de 25ste film in de reeks. Het is een jubileum dat uitgesteld diende te worden als gevolg van de uitbraak van het coronavirus (COVID-19). De nieuwe beoogde releasedatum in Nederland is nu 12 november 2020 en dat geeft ons mooi de kans om nog eens terug te blikken naar de eerdere avonturen van onze geliefde geheimagent. We vervolgen de reeks met de eerste James Bond-film met Roger Moore in de hoofdrol.

Het schrijfproces

Al tijdens het filmen van Diamonds are Forever werd Live and Let Die gekozen als volgende Bondfilm. Om de film vorm te geven werd opnieuw gebruik gemaakt van de diensten van Tom Mankiewicz. Bij zijn bewerking van de roman van Ian Fleming nam hij gewaagde stap om gebruik te maken van Afro-Amerikaanse schurken. Een punt waarmee Bond wederom zou inspelen op de actualiteit, gezien de opkomst van de Black Panthers en andere raciale bewegingen in die periode. Guy Hamilton werd opnieuw aangesteld als regisseur en omdat hij liefhebber is van jazzmuziek, stelt hij Mankiewicz voor om de film in New Orleans te situeren. Hij wilde hierbij geen gebruik maken van carnavalsfeest Mardi Grass als achtergrond, gezien het soortgelijke Junkanoo gebruikt werd in Thunderball, en besloot in samenspraak met de schrijver en locatiescouts gebruik te maken van twee andere bekende kenmerken van de stad; jazzbegrafenissen en grachten. Om een beter idee te krijgen van hoe voodoo werd beoefend werd naast New Orleans ook West-Indië verkend, waarbij Haïti een belangrijke spot was. Door de politieke onrust in het land werd uiteindelijk besloten om daar verder geen opnames plaats te laten vinden. Wel werd een interessante vondst gedaan in Jamaica, toen men een krokodillenboerderij ontdekte. De boerderij werd opgenomen in de film en Mankiewicz besloot de slechterik van het verhaal naar de eigenaar Ross Kananga te vernoemen.

De casting

Na een financieel geslaagde terugkeer in Diamonds are Forever, probeerden producenten Harry Saltzman en Albert R. Broccoli met een bedrag van 5,5 miljoen dollar om Sean Connery te overtuigen om opnieuw terug te keren als Bond, een aanbod dat hij weigerde. Tijdens de zoektocht naar een nieuwe Bond passeerden diverse namen, waaronder Julian Glover, Jeremy Brett en de belangrijkste kandidaat op dat moment; Michael Billington. United Artists drong echter aan op de casting van een Amerikaan als James Bond. Producent Broccoli stond er echter op dat de rol door een Britse acteur gespeeld zou worden en schoof hierop Roger Moore naar voren. Moore was eerder reeds overwogen voor Dr. No en later ook On Her Majesty’s Secret Service. Toch bleef Billington nog een tijdje bovenaan de lijst staan, voor het geval Moore weigerde terug te keren voor meerdere films. Mankiewicz had overwogen om een Afro-Amerikaanse vrouw te casten als Bondgirl en Diana Ross was zijn eerste keuze. Broccoli en Saltzman besloten echter vast te houden aan Flemings’ beschrijving van een blanke vrouw en The Onedin Line-actrice Jane Seymour werd gecast, overigens nadat Catherine Deneuve werd overwogen. Yaphet Kotto werd gecast terwijl hij Across 110th Street opnam voor United Artists en Mankiewicz creëerde J.W. Pepper, gespeelde door Clifton James, als komische noot in de film.

De opnames

De opnames voor de film begonnen in oktober 1972 in Louisiana. Toch duurde het een tijd voordat men ook gebruik kon maken van de diensten van Moore, aangezien hij last had van nierstenen. Een maand later verhuisde de productie naar Jamaica, dat dienst deed als het fictieve San Monique, en weer een maand later werd de productie verdeeld over binnenopnames in Pinewood Studios en opnames op locatie in Harlem. De opnames in Harlem bleken daarbij niet zonder gevaar en de producenten werden gedwongen om beschermingsgeld te betalen aan een lokale bende om de veiligheid van de crew te kunnen waarborgen. Toen het geld op was werden om deze reden sommige scènes uiteindelijk opgenomen in Manhattans’ Upper East Side. Maar er waren ook andere problemen. Zo was Yaphet Kotto naar verluidt niet alleen lastig om mee te werken, maar bleek hij achteraf ook niet tevreden met hoe Mankiewicz de Afro-Amerikaanse cultuur had neergezet in zijn script en vond hij zijn sterfscène een grote grap. Daarnaast viel een acteur flauw tijdens de opname van de scène waarin hij wordt gedood door een slang en werd de bootachtvolging, gefilmd in Louisiana rond de Ierse Bayou met 26 speciaal geprepareerde boten, geplaagd door overstromingen. Leuk detail was wel dat de sprong met de speedboot, onbedoeld goed was voor een Guinness Wereldrecord met de hoogte van 34 meter.

Het verhaal

Als binnen een etmaal drie Britse agenten worden vermoord, wordt James Bond op missie naar New York gestuurd. Samen met CIA-agent Felix Leiter onderzoekt hij de connectie met Dr. Kananga, een corrupte Caribische premier van het eiland San Monique. Direct bij aankomst in New York wordt Bonds’ chauffeur vermoord en leidt een achtervolging op de moordenaar hem via een voodoowinkel naar Filet of Soul, een bar en restaurant. Daar ontmoet hij Solitaire, een helderziend meisje dat werkt voor Kananga, en Mr. Big, die terstond de opdracht geeft om Bond te elimineren. Hij wordt aan de achterkant van het pand gered door CIA-agent Harold Strutter, die hem uitlegt dat Mr. Big de machtigste crimineel is van de stad. De vraag is alleen wat hij met Kananga te maken heeft. Bond volgt Kananga hierop naar San Monique, waar hij Solitaire verleidt. Met het verliezen van haar maagdelijkheid, verliest ze ook haar gave en ze besluit om Bond te helpen in de strijd tegen Kananga. Als Bond ontdekt dat Kananga van plan is om twee ton heroïne gratis weg te gaan weggeven, zodat zijn concurrenten failliet gaan en hij vervolgens een monopolie op de heroïnehandel zal hebben leidt dit hem naar een krokodillenboerderij waar opium tot heroïne wordt bewerkt.

Leuke feitjes

· Waar John Barry tekende voor de filmmuziek van alle eerdere Bondfilms, werd dit voor Live and Let Die verzorgt door Paul McCartney en George Martin. Officieel omdat Barry druk was met musicalproject Billy, maar officieus omdat hij steeds meer overhoop lag met Saltzman.
· Redneck sheriff J.W. Pepper werd zo populair dat hij terugkeerde voor The Man with the Golden Gun, waarin hij toevallig op vakantie is in Thailand.
Live and Let Die was de enige film van From Russia with Love tot aan Casino Royale waarin Desmond Llewelyn niet te zien was als Q. Hij had namelijk een rol in televisieserie Follyfoot en ondanks dat hem uiteindelijk de ruimte werd geboden om zijn rol als Q te herhalen, besloten Saltzman en Broccoli toch af te zien van zijn diensten. Dit tot ergernis van Llewelyn.
· Live and Let Die is de eerste Bond-film waarin 007 in bed belandt heeft met een Afro-Amerikaanse. Toen de film in Zuid-Afrika werd uitgebracht, werden alle liefdesscènes verwijderd vanwege het apartheidsbeleid van de regering.· Madeline Smith, die Bonds’ tussendoortje Miss Caruso speelt in de openingsscène, voelde zich nogal ongemakkelijk in haar sexy bikini tijdens de opnames. Dit kwam niet de hoeveelheid bloot, maar vooral door de aanwezigheid van Moores’ vrouw tijdens de opnames.
· Er werd bewust voor gekozen om Moores’ Bond anders neer te zetten dan hoe Connery hem speeld. Zo drinkt Bond in Live and Let Die bourbon in plaats van wodka-martini, vindt de briefing plaats in zijn appartement en niet op kantoor, draagt Bond geen hoed en rookt hij sigaren in plaats van sigaretten.
· In de film krijgt Bond de hulp van Quarrel Jr., de zoon van en hierdoor een directe verwijzing naar Dr. No waarin Bond hulp kreeg van visserman Quarrel.

Een nieuw tijdperk

Ondanks dat de film al op 27 juni 1973 werd uitgebracht in de Verenigde Staten, had de wereldpremière op 6 juli 1973 traditiegetrouw plaats in de Odeon Leicester Square in Londen. De recensies waren overwegend positief, met veel lof voor de actiescènes en de film ontving een Oscarnominatie in de categorie Beste Song. Ook financieel deed de film het goed en met een budget van 7 miljoen dollar bracht de film maar liefst 161,8 miljoen dollar op. Ook Roger Moore werd goed ontvangen als de nieuwe Bond, al had onder andere de legendarische recensent Roger Ebert wel zo zijn twijfels over hoe hij omging met de nalatenschap van Connery. Daarnaast was er kritiek op het gebrek aan suspense, gezien Moore vooral ten strijde leek te trekken met flauwe grappen en een opgetrokken wenkbrauw als belangrijkste wapens. Onderaan de streep was Live and Let Die echter een indrukwekkend debuut van Moore als Bond, waarmee de reeks zich verzekerde van een vaste Bond-acteur voor de komende jaren. Het zorgde er ook voor dat men snel kon beginnen met de productie van de volgende film; The Man with the Golden Gun. Je leest er alles over in het volgende artikel in deze rubriek.

In de rubriek De weg naar No Time To Die verschenen eerder artikelen over:
#01 Dr. No | #02 From Russia with Love | #03 Goldfinger | #04 Thunderball | #05 You Only Live Twice | #06 On Her Majesty’s Secret Service | #07 Diamonds Are Forever