Toen Ian Fleming in 1953 met Casino Royale zijn eerste James Bond-roman uitbracht kon hij nooit vermoeden dat dit het begin zou zijn rond een mediafranchise rondom de gelijknamige fictieve geheimagent van de Secret Intelligence Service. Na zijn overlijden in 1964 werden niet alleen de Bondromans voortgezet, ook werden de verhalen bewerkt tot hoorspelen, strips en videospellen. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de films, die tezamen uitgroeiden tot een van de succesvolste filmreeksen aller tijden. Afgelopen 2 april was de eigenlijke releasedatum van No Time To Die, alweer de 25ste film in de reeks. Het is een jubileum dat uitgesteld diende te worden als gevolg van de uitbraak van het coronavirus (COVID-19). De nieuwe beoogde releasedatum in Nederland is nu 12 november 2020 en dat geeft ons mooi de kans om nog eens terug te blikken naar de eerdere avonturen van onze geliefde geheimagent. We vervolgen de reeks met alweer de negende Bondfilm en de tweede met Roger Moore als geheimagent.

Het einde van een partnerschap

Producenten Albert R. Broccoli en Harry Saltzman waren in eerste instantie al van plan om The Man with the Golden Gun op te nemen na You Only Live Twice, met Roger Moore als directe vervanger van Sean Connery. De roman van Ian Fleming speelde zich grotendeels af in Jamaica, maar omdat deze locatie reeds werd gebruikt werd het verhaal verplaatst naar Cambodja. De Samlaut opstand, twee fasen van roerige opstand, zette echter een streep door het land als opnamelocatie en Moore tekende voor een nieuw seizoen van The Saint. On Her Majesty´s Secret Service met George Lazenby als Bond was het gevolg, al dook The Man with the Golden Gun op als mogelijkheid voor een tweede avontuur met Lazenby. Toen hij ermee stopte, kreeg Diamonds are Forever voorrang als laatste avontuur van Sean Connery. Toen uiteindelijk toch Moore werd gestrikt, werd besloten om de productie van The Man with the Golden Gun te starten na Live and Let Die. Het zou de laatste film zijn in coproductie met Saltzman, die de helft van zijn belang in Danjaq, LLC, het moederbedrijf van Eon Productions, verkocht aan United Artists om zijn financiële problemen het hoofd te bieden.

Het schrijfproces

Tom Mankiewicz schreef de eerste versie van het script in 1973, waarbij hij zich vooral richtte op de strijd tussen Bond en Scaramanga, die hij zag als Bonds’ gelijke. Spanningen tussen Mankiewicz en regisseur Guy Hamilton en Mankiewiczs’ gevoel dat hij wel klaar was met Bond, zorgde ervoor dat men terugviel op Richard Maibaum. Maibaum had eerder meegewerkt aan zes Bondfilms en hij leverde in rap tempo zijn eerste versie af, gebaseerd op het werk van Mankiewicz. Hij schoof het plotgedeelte waarin Scaramanga de gelijke van Bond was naar de achtergrond en gebruikt de oliecrisis van 1973 als achtergrond. Het zorgde voor de introductie van de ‘Solex agitator’, waarop Broccolis’ stiefzoon Michael Wilson de mogelijkheid van het gebruiken van zonnekracht voor deze MacGuffin verder onderzocht. Verder werden er vooral weer actuele zaken in het script verwerkt. Waar Live and Let Die meeliftte op de populariteit van Blaxploitation-films, films waarin Afro-Amerikaanse acteurs de hoofdrollen spelen, werd martialarts verwerkt in The Man with the Golden Gun als gevolg van de populariteit van onder andere Bruce Lee-films.

Casting

Voor de rol van Scaramanga werd in eerste instantie Jack Palance overwogen, maar hij wees de rol af. Uiteindelijk kwam de rol terecht bij Christopher Lee, een stief neef van Ian Fleming waarmee een lang geleden gemaakte belofte werd ingelost. Fleming had Lee namelijk al in gedachte voor de rol van Dr. Julius No in 1962, maar toen dit Saltzman en Broccoli bereikte was Joseph Wiseman als gecast. Voor de invulling van Bondgirls werden Maud Adams en Britte Ekland gecast, twee Zweedse modellen. Ekland had al sinds Dr. No haar zinnen gezet op het spelen van Bondgirl en nam contact op met de producten voor de rol van Mary Goodnight. Rond diezelfde tijd had Maud Adams een ontmoeting met Guy Hamilton in New York. Niet lang erna werd bekend gemaakt dat Adams was gecast, nieuws dat ook Ekland vernam die teleurgesteld direct dacht dat de rol van Goodnight aan haar neus voorbij was gegaan. Niet lang daarna zocht Broccoli echter contact met haar, omdat hij vond dat Ekland voor een mooi contrast zorgde naast Adams. Als hulpje van Scaramanga werd Hervé Villechaize gecast en voor de opening van de film werd een beroep gedaan op Marc Lawrence, die het als gangster opneemt tegen Scaramanga. Ook kreeg Clifton James van Guy Hamilton de kans om terug te keren als J.W. Pepper.

De opnames

De opnames begonnen op 6 november 1973 op het door brand verwoestte wrak van RMS Queen Elizabeth, dat dienst deed als MI6s’ hoofdkantoor in Hong Kong, met een stunt dubbel als James Bond. De belangrijkste opnames begonnen een klein half jaar later op 18 april 1974 in Thailand. Tussen de diverse locaties bevond zich ook Khao Phing Kan op Phuket, onderdeel van het Nationaal Park Ao Phang Nga, waarvan het kleine Ko Tapu voor 1974 eigenlijk maar zelden werd bezocht. Dat veranderde na de release van The Man with the Golden Gun. Het eiland werd in de volksmond bekend als James Bondeiland en groeide uit tot de populaire toeristische bestemming van het nationale park. Vervolgens keerde men terug naar Hongkong, met een uitstapje naar Macau, bekend om zijn casinos. Met Oswald Morris als nieuwe cameraman, die het werk overnam van de ziek geworden Ted Moore, werden de opnames uiteindelijk afgesloten in Pinewood Studios.

Record op vier wielen

Misschien wel de belangrijkste gadget in de film behoort dit keer niet toe aan James Bond. De gouden revolver van Scaramanga bestond uit een vulpen (loop), een aansteker (kogelkamer), een sigarettenkoker (kolf) en een manchetknoop (trekker). Volgens Lee was het in elkaar en vervolgens weer uit elkaar halen van het wapen vrij lastig en oefende hij dit dagenlang tot hij dit blind kon doen. Als gevolg van een belangrijke deal rond productplaatsing met American Motors Corporation waren twee van hun auto’s belangrijke gadgets in de film; eentje voor Bond en de ander bestuurd door Scaramanga. Scaramangas’ AMC Matador Brougham Coupe werd omgebouwd tot vliegauto, al werd de uiteindelijk stunt gedaan met een miniatuur omdat het bouwwerk niet vliegwaardig was. Bonds’ AMC Hornet Hatchback is vooral bekend van een van de best autostunts van de serie. Maanden van werk en planning zat in de scène die uiteindelijk slechts vijftien seconden duurt in de film. De Guinness World Records 2010 boek beschrijft deze sprong als “eerste astro spiraal gebruikt in een film”. Het is dan ook eigenlijk jammer dat sprong werd vertraagd in de montage en de klasse van de sprong tevens flink teniet wordt gedaan door het wat lullige fluitje dat eronder is gemonteerd.

Het verhaal

Als MI6 een gouden kogel ontvangt met daarin het codenummer van James Bond gekrast, trekken zij direct de conclusie dat Bond het beoogde volgende slachtoffer is van de dure huurmoordenaar Francisco Scaramanga. Bond wordt door M van zijn huidige missie gehaald, om een wetenschapper te vinden die een revolutionaire ontdekking heeft gedaan betreffende zonne-energie, tot het gevaar geweken is. Bond besluit echter om Scaramanga te vinden voordat hij hem vindt. Helaas is er maar weinig bekend over Scaramanga, behalve zijn favoriete wapen; een gouden pistool waarmee hij gouden kogels afvuurt, en dat hij een derde tepel heeft. Bond reist af naar Beiroet, waar zijn collega 002 een aantal jaar geleden werd vermoord door Scaramango, op zoek naar aanknopingspunten. Via een buikdanseres weet Bond de kogel van destijds te bemachtigen, die hem leidt naar Lazar; een Portugese wapenmaker die exclusieve wapens op bestelling maakt. Bij een nieuwe aflevering van gouden kogels volgt Bond de maîtresse van Scaramanga, wat hem leidt naar Hongkong en de ontmoeting met een vroegere collega. Daar blijkt echter al snel dat de door MI6 ontvangen kogel niet afkomstig was van Scaramanga.

Leuke feitjes

· Marc Lawrence, die te zien is in de pre-credit scène, speelde eerder al een kleine rol in Diamonds are Forever. Ondanks dat het nergens benoemd wordt, zou het zomaar kunnen dat hij zelfs hetzelfde personage speelt.
· Scaramanga is na Auric Goldfinger in Goldfinger uit 1964 de tweede tegenstander van Bond in de filmreeks die een gouden vuurwapen gebruikt.
· Een sample van het nummer Hip’s Trip, van de soundtrack van de film gecomponeerd door John Barry, werd gebruikt in het nummer Mindfields van The Prodigy. Het nummer is te vinden op het album The Fat of the Land.
· Het eiland gebruikt voor de opnames heet ook werkelijk Scaramanga’s Island.
· Zanger Alice Cooper schreef het nummer “Man with the Golden Gun” speciaal voor de film, maar de producenten verkozen Lulus’ nummer uiteindelijk boven zijn aandrage. Coopers’ nummer is terug te vinden op zijn album Muscle of Love.
· Voor de HBO-film My Dinner With Hervé werden diverse scènes uit de film nog eens dunnetjes over gedaan. Daarnaast gunt de film een blik achter de schermen bij de opnames. Mark Umbers speelt hier de rol van Roger Moore, Helena Mattsson die van Britt Ekland en Peter Dinklage is te zien in de hoofdrol als Hervé Villechaize.

Moeiteloos, maar ongeïnspireerd succes

Op 19 december 1974 ging The Man with the Golden Gun traditiegetrouw in première in het Londense Odeon Leicester Square. Het budget van 7 miljoen dollar werd moeiteloos terugverdiend, maar de film is op drie na slechtst scorende aan de box-office. Dit is ongetwijfeld te wijten aan de gemengde kritieken die de film ten deel vielen. Zo werd de film een gebrek aan humor en verbeeldingskracht verweten. Ook werd het gemis van productieontwerper Ken Adam aangestipt en is de poging om mee te liften met de populariteit van martialarts eerder lachwekkend dan een succes. Hardste kritiek kwam wel van Derek Malcolm van The Guardian, die Roger Moore wel de laatste noemde om het geheel beter te doen voorkomen dan het is. Kort gezegd; de film is vrij inspiratieloos en formulematig. Tijd dus voor wat echte uitdagingen en die kwamen bij de volgende film; The Spy Who Loved Me, een film waarvoor men zich niet baseerde op een verhaal van Ian Fleming. Je leest er alles over in het volgende artikel in deze rubriek.

In de rubriek De weg naar No Time To Die verschenen eerder artikelen over:
#01 Dr. No | #02 From Russia with Love | #03 Goldfinger | #04 Thunderball | #05 You Only Live Twice | #06 On Her Majesty’s Secret Service | #07 Diamonds Are Forever | #08 Live and Let Die