In december 1970 woont Ruben Paiva samen met zijn vrouw Eunice en hun vijf kinderen in een idyllisch huis vlakbij het strand van Leblon. Na de intrekking van zijn ambtstermijn aan het begin van de Braziliaanse staatsgreep in 1964, keert Paiva terug naar zijn burgerlijke carrière en blijft hij politieke expats steunen zonder zijn activiteiten met zijn familie te bespreken. Na diverse revolutionaire bewegingen wordt het land geconfronteerd met dreigende politieke instabiliteit. In januari 1971 vindt er een militaire inval plaats in Paiva’s huis, wat resulteert in zijn arrestatie en verdwijning. Eunice probeert te achterhalen waar haar man verblijft, waarop ook zij wordt gearresteerd en gemarteld gedurende 12 dagen.Vals berichten beweren dat Rubens het land is ontvlucht en in ballingscha ging, maar Eunice en haar vriendin vermoeden iets anders.

I’m Still Here (originele titel: Ainda Estou Aqui) is gebaseerd op de memoires van Marcelo Rubens Paiva, zoon van voormalig congreslid Rubens Paiva die verdween tijdens de Braziliaanse militaire dictatuur in de jaren zeventig. Deze dictatuur duurde van 1964 tot 1985. In die periode had Brazilië een militaire regering (een junta). Burgerlijke vrijheden waren beperkt en democratische verkiezingen werden niet gehouden. De militaire dictatuur staat bekend om haar onderdrukking van de bevolking, censuur en schendingen van de mensenrechten. Tijdens de periode werden politieke tegenstanders opgepakt, veroordeeld, gemarteld, vermoord of verdwenen. De periode van de militaire dictatuur staat ook wel bekend als de Vijfde Braziliaanse Republiek. Het is tegen deze achtergrond dat I’m Still Here vooral ook het verhaal vertelt van Eunice Paiva, die met haar vijf kinderen achterblijft.

I’m Still Here is de nieuwe film van Walter Salles, die algemeen beschouwd wordt als een van de grootste Braziliaanse filmmakers aller tijden. Hij brak in 1998 door met ‘Central do Brasil’, waarna hij na ‘Diarios de motocicleta’ naar Amerika trok om daar zijn geluk te beproeven. Deze politiek getinte biografische film is pas weer de eerste film die hij maakte in zijn thuisland en sowieso pas zijn eerste film sinds 2012. En wat een comeback, want de film wist een Oscar te winnen in de categorie Best International Feature Film, waarmee het de eerste film uit Brazilië werd om die eer ten deel te vallen. Hoe gevoelig het onderwerp van de film nog altijd ligt bleek wel toen de film het doelwit werd van een mislukte boycot door Bolsonarism, het extreemrechtse deel van Brazilië, dat ontkent dat er onder het militaire regime ooit sprake is geweest van een dictatuur.

Meer dan een film over de politieke situatie in Brazilië in de jaren 70, is I’m Still Here vooral een film over een gezin dat omgaat met de verdwijning en de daarbij komende onzekerheid over het lot van een vader en echtgenoot. De film begint vrij luchtig zelfs, waarbij we de familie volgen, al zijn direct al de gevolgen van militaire dictatuur voelbaar. De vrijheden lijken te worden beperkt. Alles verandert als de vader wordt meegenomen en het gezin onder toezicht achterblijft. Even lijken er wat thriller-elementen voelbaar, maar al snel slaat de film om naar een familiedrama. Hierbij valt vooral Fernanda Torres op als Eunice Paiva, die zich immer sterk houdt als dragende kracht in de familie. Toch hangt de verdwijning als een sluier over alles heen alsof sommige facetten in het gezin zijn blijven hangen in de jaren 70, dit is zelfs voelbaar als het verhaal een sprong van 25 jaar neemt en later nogmaals een sprong van 18 jaar.

Extra’s: Zoals ondertussen bekend van releases van The Searchers, is er naast de film geen bonusmateriaal op de Blu-ray release te vinden.

I’m Still Here is een indrukwekkende film over de impact van de verdwijning van een vader op zijn gezin tijdens de militaire dictatuur in Brazilië in de jaren 70. De film is ijzersterk in de emoties die borrelen vlak onder de oppervlakte. Het is niet voor niets dat Salles zijn film aanpaste nadat Paiva’s zoon aangaf dat zijn moeder nooit huilde waar haar familie bij was en zich altijd inhield. Het maakt dat bijna al het drama komt uit het onuitgesprokene. Richting het einde van de film maakte deze nog twee flinke tijdsprongen, maar juist hier wordt het de impact van het verlies nog maar eens extra benadrukt. I’m Still Here is door zijn uitwerking uiteindelijk niet alleen een film over een duistere periode van de Braziliaanse geschiedenis, maar vooral ook een waarschuwing met oog op de dingen die op dit moment in de wereld gaande zijn.

Met dank aan The Searchers in samenwerking met Remain In Light voor het recensie-exemplaar.