Honderd jaar geleden was de wereld in oorlog. Het was de oorlog die alle andere oorlogen overbodig zou maken. We zien hoe het conflict tussen de Centrale Mogendheden en de Geallieerden ontstaat, maar ook de bekende veldslagen, waarbij in enkele uren aan het leven van tienduizenden een eind komt, en de oorlog in de loopgraven. Twintig jaar na het einde van de eerste grote oorlog ontstond er alweer een nieuwe. Door de samensmelting van een aantal aanvankelijk afzonderlijke conflicten ontstond een groots gevecht tussen de Asmogendheden en de Geallieerden dat op wereldschaal werd uitgevochten. Twee oorlogen die de wereld blijvend zouden veranderen tot de wereld zoals wij die vandaag de dag kennen.

TDM Entertainment brengt een combipack uit van hun eerdere releases Apocalypse WWI en Apocalypse WWII, die ons zowel de 1e als 2e Wereldoorlog in HD kwaliteit en geheel in kleur bracht. Dit aan de hand van beeldmateriaal gemaakt door oorlog-correspondenten, soldaten, verzetsstrijders en burgers. Een document algemeen beschouwd als uiterst indrukwekkend en bijzonder met veel uniek materiaal dat nooit eerder werd gebruikt. Beide documentaires zijn Franse producties waarbij Daniel Costelle en Isabelle Clarke verantwoordelijk waren voor de samenstelling.

Apocalypse WWI is netjes verdeeld over vijf hoofdstukken die korte titels met zich meedragen die direct het verloop van de oorlog weergeven. Het eerste deel behandeld de aanloop naar de oorlog. Op 28 juni 1914 is Keizer (Oostenrijk)/ Koning (Hongarije) Franz Jozef op jacht als hij te horen krijgt dat z’n troonopvolger Frans Ferdinand en z’n vrouw Sophie Chotek in Sarajevo zijn vermoord. Servië krijgt de schuld en Oostenrijk/Hongarije maakt zich klaar om met hulp van Duitsland ten strijde te trekken. Rusland is echter de bondgenoot van Servië en reageert direct, maar Duitsland waarschuwt Rusland. Rusland en Frankrijk zijn ook bondgenoten en Duitsland voelt zich bedreigt en verklaart de oorlog aan Frankrijk en Rusland. In deel 2 valt Rusland met 400.000 man Duitsland aan, al begrijpen de soldaten niet waarom ze naar Berlijn moeten lopen. Duitsland verslaat, ondanks de minderheid, Rusland bij Tannenberg. In Frankrijk woedt daarnaast de slag om de Marne, waarbij Ieper volledig wordt verwoest. Italië ziet zijn kans schoon en valt Oostenrijk/Hongarije aan. Deel 3 start met de verandering van de oorlog die een loopgravenoorlog is geworden. Het is februari 1916 bij de slag bij Verdun als de Duitsers vlammenwerpers gebruiken. Engeland werft nog eens 500.000 man, waarmee het Somme offensief aanvangt. In februari 1917 wordt de tsaar van Rusland tot abdicatie gedwongen vanwege de zware verliezen en de hongersnood onder de bevolking. Aangekomen bij deel 4, in 1917, zijn er al 1 miljoen Duitsers en 1,5 miljoen Russen gesneuveld. Op 15 maart treedt de tsaar Nicolaas II af en Keizer Franz Jozef overlijdt. De hardleerse Britse generaal Haig stuurt bij de slag om Passendale (België) 217.194 man de dood in en ook de Duitsers lijden zware verliezen. En dat voor 8 kilometer terreinwinst. In het afsluitende vijfde deel zien we hoe Italië met behulp van Duitsland wordt verslagen door Oostenrijk/Hongarije. Op hun beurt wordt Oostenrijk/Hongarije door alle geallieerden verslagen. In Rusland wordt de tsaar vermoord waarna ze op 1 maart 1917 vrede sluiten met Duitsland. Duitsland heeft hierdoor de handen vrij en stuurt twee miljoen man naar het westen wat op 23 april 1918 resulteert in een gevecht met de Amerikanen. De tweede slag om de Marne vindt plaats met één miljoen geallieerden en 500 tanks. Het Duitse front stort in met als resultaat: 140.000 doden. Duitsland is echter nog lang niet verslagen en dus er volgt geen capitulatie van het leger. 11 november 1918 wordt in Compiègne uiteindelijk de wapenstilstand gesloten.

Hetzelfde geldt voor het in zes hoofdstukken verdeelde Apocalypse WWII. In deel 1 geven de westerse leider toe aan Hitlers’ eisen aangaande zijn annexatie politiek omdat ze bang zijn in een oorlog te geraken. Iets dat juist daarom wel gebeurt. Deel 2 geeft het lijden van de Franse bevolking weer, die op de vlucht slaat voor de Duitse legers na hun doorbraak in de Ardennen. De inval in Rusland en de massale executies van de joden komt naar voren in deel 3. Daarnaast ook de opmars die stokt voor de poorten van Moskou door de intocht van de vreselijke winter en zien we hoe Japan de aanval opent op Amerika met het bombardement op de Pacific Fleet, gelegen in Pearl Harbor. In deel 4 verovert Japan Zuidoost-Azië en opent Hitler na nederlagen in de winter z’n zomer offensief richting Stalingrad. Dit waar Rommel met het Afrika korps richting Alexandrië trekt. In deel 5 proclameert Hitler dat Stalingrad is gevallen, maar door een Russische tegenaanval zit het 6e Duitse in de val waarna deze totaal wordt vernietigd. Dit betekent na de tankslag bij Koersk de ommekeer. Propaganda minister Goebbels roept op tot “De totale oorlog”. Het afsluitende deel 6 behandelt de ineenstorting van het Derde Rijk en de onvoorwaardelijke overgave van alle Duitse legers.

Natuurlijk zijn er vele boeken geschreven over beide oorlogen, met daarnaast nog vele films en documentaires. Alles lijkt dan ook wel gezegd te zijn en ondanks dat de speelduur van de combipack bijna tien uur bedraagt, is dat natuurlijk bij lange na niet genoeg om de twee grote oorlogen zoals wij die kennen compleet en gedetailleerd te verslaan. Zo zal er per onderwerp gerust een documentaire te vinden zijn die nog dieper op de zaken in gaat. Toch worden beide documentaires niet voor niets geadverteerd als duurste (totaal 16 miljoen euro) en meest complete documentaires over de betreffende oorlogen. Als overzicht is dit echt een prachtig document, dat zeker door de presentatie extra punten scoort. Het is prachtig hoe alle beelden zijn geremastered in HD en kleur, dit overigens uitgezonderd van de beelden van de Holocaust die zeer respectvol hun originele zwart/wit kleuren behouden. Het inkleuren van de opnames brengt alles wel dichterbij, al zijn de zwart/wit beelden wellicht realistischer en rauwer.

Extra’s: Al de zorg is uitgegaan naar de documentaires zelf, die uiteindelijk zijn uitgezonden op de televisie. De enige extra die een toevoeging had kunnen zijn was wellicht die van het technische proces van de restauratie en conversie van al het beeldmateriaal.

Apocalypse WWI + WWII (combipack) is een indrukwekkend en met een speelduur van tien uur behoorlijk compleet overzicht van de 1e en 2e Wereldoorlog. Natuurlijk zou men op bepaalde zaken nog dieper kunnen ingaan, maar daar zijn dan weer aparte en specifiekere documentaires voor. Het magistrale The World at War dat in de jaren ’70 werd geproduceerd wordt hier niet overtroffen, maar zeker in deze tijd is de HD kwaliteit en dat het geheel in kleur wordt gepresenteerd een grote toevoeging. Het maakt deze combipack behoorlijk compleet en beter en boeiender dan een gemiddelde geschiedenisles. Verplicht kijkvoer voor ieder om zo te zien wat de wereld deels heeft bepaald.

Met dank aan gastredacteur Joop Karsdorp en TDM Entertainment voor het recensie-exemplaar.