Een man genaamd Overgård is de enige overlevende van een vliegtuigongeluk ergens in het Noordpoolgebied. Het is onbekend hoe lang het geleden is sinds de crash, en hij sindsdien gedwongen is om zien te overleven. Waarom hij in het Noordpoolgebied was, is eveneens niet bekend. Hij is er in ieder geval lang genoeg om een bepaalde routine te hanteren. Dat begint met s ochtends vroeg wakker worden om vis te vangen en deze rauw te eten; om een groot SOS-teken in de sneeuw te krabben; om een handbediende radio te gebruiken in de hoop dat iemand zijn signaal oppikt. Zijn enige hulpmiddelen zijn een warme jas, handschoenen, een slaapzak, een paar ruwe geïmproviseerde gereedschappen en de verscheurde romp van het vliegtuig die hij gebruikt als beschutting. Op een dag verschijnt er een helikopter in de lucht, maar windscharen doen de helikopter crashen. Hij haalt de enige overlevende uit het wrak, een jonge vrouw die meer dood dan levend is. Hij hersteld haar wonden zo goed als mogelijk, maar zijn dit heeft wel als bijgevolg dat zijn moeilijkheden verdubbeld zijn en de kans op redding steeds verder afneemt. 

Er zijn maar weinig filmgenres die meer tot de menselijke geest en menselijke conditie spreken dan het survival-genre. Er zijn eveneens weinig films die een meer intieme reis maken door buitenwaartse beproevingen en innerlijke onrust dan in Arctic, het speelfilmdebuut van regisseur Joe Penna. Penna is bekend geworden met zijn eigen YouTube-kanaal “MysteryGuitarMan”, en was destijds in 2007 één van de eerste kanalen die mainstream media aandacht kregen. Hierna maakte hij carrière met shortfilms wat uiteindelijk resulteerde in de mogelijkheid om zijn eerste lange speelfilm te regisseren, met niemand minder dan klasbak Mads Mikkelsen in de hoofdrol. Arctic is een film met een grote omringende schaal en reikwijdte, alsmede de strijd van één man om ondenkbaar harde en sombere omstandigheden te overleven, in het geïsoleerde en verlaten Noordpoolgebied. Penna, die het scenario samen met Ryan Morrison schreef, verteld een meeslepend verhaal dat hoop en horror, gevecht in ijskoude omstandigheden in evenwicht brengt.

Een film als deze heeft buiten de grote mate van overlevingsdrang weinig andere verbluffende elementen. Het speelt zich voornamelijk af op één locatie (het Noordpoolgebied), zonder visuele opschudding, plotwendingen of karakterontwikkelingen. Het verhaal is in de basis vrij eenvoudig van één man die in staat om voor zichzelf te zorgen in barre omstandigheden, maar niet voorbereid of professioneel getraind is om op lange termijn te overleven. Ondanks de omstandigheden blijft hij helder van geest en brengt hij zijn plannen zo goed mogelijk in uitvoering met alle middelen die hij tot zijn beschikking heeft om zijn kansen op overleven en redding te vergroten. Arctic houdt zich vooral niet bezig met het achterliggende verhaal of enige kennisgeving over de toedracht van het vliegtuigongeluk. Net als “Cast Away”, “127 Hours” of “All Is Lost”, is Arctic een éénmansverhaal met weinig dialoog en die volledig leunt op de hoofdrolspeler.

Mads Mikkelsen is ijzersterk als de mysterieuze man en maakt een karakterdiepte door die veel verder gaat dan fysieke weergave die we voorgeschoteld krijgen. Mikkelsen vecht niet alleen geloofwaardig door de externe worstelingen die zijn lichaam te verduren krijgt en heeft een groot bereik als het gaat om verschillende expressies en reacties voelbaar te maken in steeds nieuwe overlevingsgebeurtenissen. Het is briljant werk, zoals we van Mikkelsen gewend zijn, maar meer op zichzelf aangewezen dan ooit tevoren. Joe Penna en cameraman Tómas Örn Tómasson schoten de film met strakke scènes en karakterschetsen die de diepte en breedte van Mikkelsen’s prestaties onthullen en de fysieke tol op zijn lichaam laten zien, evenals de mentale toestand waarin hij verkeert. Ze filmen de Arctische uitgestrektheid onder een brede hoek, wat een goed beeld geeft van de schaal en omvang, leegte en hopeloosheid van de omgeving. Met een speelduur van amper 90 minuten wordt er geen minuut verspild, al moet je voor een dergelijke film wel echt in de stemming zijn.

Extra’s: Naast de film is er helaas geen extra materiaal toegevoegd aan de Blu-ray release.

Arctic is een klassiek verhaal over de mens versus de natuur, maar ook een capabele innerlijke weerspiegeling van de mens op zijn best, zelfs wanneer men gevangen zit in een uitzichtloze situatie onder barre omstandigheden. De film leunt volledig op de prestaties van Mikkelsen, maar het vakmanschap van regisseur Joe Penna blijft ook niet onopgemerkt. Met zijn regiedebuut heeft het verhaaltechnisch vrij weinig om het lijf, maar focust hij zich voornamelijk op overleving, isolement, kou, honger, angst en vermoeidheid. Arctic is een kleinschalige survival-film met een uitstekende hoofdrolspeler, een prachtige maar ijskoude setting en een verhaal dat volledig ondergeschikt is aan de keiharde overlevingstocht in het verlaten Noordpoolgebied. 

Met dank aan Dutch FilmWorks voor het recensie-exemplaar