Het is 1979. In Oost-Duitsland gaat de bevolking nog steeds gebukt onder het regime van de Duitse Democratische Republiek. Wie naar het westen probeer te ontsnappen wordt opgepakt of gedood. Peter Strelzyk kan niet langer stilzwijgend toekijken en bedenkt samen met zijn vriend Günther Wetzel een plan om met een luchtballon de grens over te steken naar het westen. Günther lijkt echter toch niet zo zeker van zijn zaak en laat Peter en zijn gezin alleen vertrekken. Het plan loopt voorspoedig, maar dan verongelukken ze op nog geen 300 meter van de grens. Peter geeft echter niet op en onderneemt een tweede poging. Ditmaal is de Stasi hen echter op het spoor en wordt het een race tegen de klok en om leven en dood. Zal het Peter en zijn gezin, ditmaal wel samen met zijn vriend Günther en diens gezin, lukken om de grens op tijd te kunnen oversteken? Of zal de Stasi er voor die tijd achterkomen wie er probeerde om aan de DDR te ontsnappen via de lucht?

Waarom wij hier in Nederland een jaar hebben moeten wachten op de release van het Duitstalige Ballon blijft wellicht een raadsel, maar grappig genoeg valt de release van de dvd daarmee wel precies samen met het dertigjarig jubileum van de val van de Berlijnse muur. Kan geen toeval zijn toch? Het is in ieder geval een prima moment om deze spannende thriller van regisseur Michael Herbig een kans te geven die het zeer bijzondere verhaal vertelt van twee vrienden die een dappere poging wagen om de grens naar het welvarende Westen over te steken met een luchtballon. Een dramafilm die daarbij ook nog even de geschiedenis van de DDR de revue laat passeren ligt wellicht voor de hand, maar regisseur Herbig kiest overduidelijk voor een andere richting.

Ballon is een thriller pur sang die vooral de spanning voorop stelt in plaats van het uit de doeken doen van de Duitse geschiedenis. Regisseur Herbig gaat er ogenschijnlijk van uit dat de kijker niet meer vertelt hoeft te worden hoe de zaken er dertig jaar geleden nog voorstonden in Duitsland. Een prima aanname, want daarmee is Ballon een stuk spannender dan deze op voorhand wellicht leek. Nadeel daarbij is helaas wel dat het allemaal wat oppervlakkig blijft. Dat de twee vrienden Peter en Günther genoeg hebben van het regime van de DDR is duidelijk. Welke persoonlijke redenen ze hebben om hun leven zo in de weegschaal te leggen is een stuk minder duidelijk. Het zit de film zeker niet in de weg, maar echt meeleven met de hoofdpersonages zit er daardoor helaas ook niet echt in. De enige diepgang die er te bespeuren valt is bij de oudste zoon van Peter die er een relatie op nahoudt met zijn buurmeisje, wiens vader lid is van de Stasi (De voormalige geheime dienst van de DDR). Toch voelt het een beetje geforceerd, aangezien de film er voor het overkoepelende verhaal weer bijzonder weinig mee doet.

Het is overigens niet de eerste keer dat de bijzondere oversteek van de twee vrienden naar het Westen werd verfilmd. In 1982 maakte Disney, drie jaar na de ontsnapping dus, al een speelfilm waarin de hoofdrollen werden vertolkt door John Hurt en Beau Bridges. Het grote verschil met die film is dat regisseur Herbig kon beschikken over duizenden pagina’s aan dossiers van de Stasi waarmee hij tot in detail de bijzondere ontsnapping kon nabootsen voor zijn eigen verfilming. Daarin is Herbig zeker geslaagd want door zijn oog voor detail is Ballon een spannende thriller geworden die zijn volledige speelduur weet te boeien. Erg diep mag het dan wellicht allemaal niet gaan, maar vermakelijk is het zeker.

Extra’s: de uitgave op dvd van Ballon, helaas is er geen release op blu-ray, gaat gepaard met een meer dan prima making of van een fijne 19 minuten die verder inzoomt op het maken van de film en een kijkje achter de schermen biedt.

Ballon is een zeer fijne thriller van onze Oosterburen waarin twee gezinnen in 1979 per luchtballon proberen te ontsnappen uit de Duitse Democratische Republiek. Erg diep zoomt de film niet in op de roemruchtige geschiedenis waarbij ontsnappen haast onmogelijk leek, maar heel erg is dat niet. Regisseur Michael Herbig kiest er overduidelijk voor om vooral de spanning op de kijker over te brengen die constant voelbaar is tijdens de voorbereidingen van de gezinnen terwijl de Stasi hen op het spoor lijkt te zijn. Ballon is daarmee zeker niet de zoveelste geschiedenisles geworden, maar vooral een erg vermakelijke film die de kijker naar het puntje van zijn stoel zal brengen. Dat de film daardoor wel een tikkeltje oppervlakkig blijft nemen we ditmaal graag voor lief.

Met dank aan Cinéart Nederland voor het recensie-exemplaar.