In 2049 is de krachtige Tyrell Corporation onder de controle van de visionaire wetenschapper Niander Wallace. Hij is de schepper van de bio-gemanipuleerde NEXUS-9 replicanten, die zich naadloos hebben geïntegreerd in de huidige samenleving. Officier K van de LAPD is van de nieuwe generatie Blade Runners, replicants die zijn bedoeld om de verouderde opstandige NEXUS-modellen op ‘non-actief’ te zetten. Als K bij een proteïne boerderij langs gaat om een gevluchte replicant te zoeken, vindt hij een begraven kist met daarin de overblijfselen van een vrouwelijke replicant die stierf tijdens een keizersnede spoedoperatie, aantoont dat replicanten zich kunnen voortplanten. K’s luitenant Joshi is bang dat deze kennis kan leiden tot een oorlog tussen mensen en replicanten en beveelt K om de natuurlijk geboren replicant te vinden en uit te schakelen. Tijdens zijn zoektocht beseft K al snel dat het belangrijkste element om de oplossing van dit mysterie te vinden, bij de gepensioneerde Blade Runner Rick Deckard ligt, die nog steeds verdwenen is.

Een vervolg op één van de grootste cult klassiekers aller tijden wordt al decennia lang over gesproken of gespeculeerd. In 1999 werd er door ene Stuart Hazeldine een scenario geschreven die gebaseerd was op Blade Runner 2: The Edge of Human, het vervolgboek van Philip K. Dick’s roman “Do Androids Dream of Electric Sheep? waar Blade Runner op is gebaseerd. Vanwege copyright rechten kwam dit project niet van de grond. Vanaf 2011 werd een sequel op Blade Runner steeds meer concreet, waarbij eerst Christopher Nolan de regie zou doen en later Ridley Scott zelf genoemd werd. Uiteindelijk werd het de Frans-Canadese regisseur Denis Villeneuve, die persoonlijk benaderd werd door Scott, en inmiddels al een aantal veelgeprezen films zoals Prisoners, Sicario en Arrival op zijn CV had staan. Terugkerende leden uit het origineel zijn onder meer scenarioschrijver Hampton Fancher, visueel ontwerper Syd Mead, Scott treed op als uitvoerend producent en natuurlijk de grote ster uit de eerste film, Harrison Ford die als Deckard zijn opwachting maakt.

Zelden was er zo’n variërende mix tussen anticipatie en vrees die Villeneuve en zijn team te wachten stond, voorafgaand de release. De originele Blade Runner was in 1982 geen daverend succes in de bioscopen, maar heeft door de jaren heen een exceptionele cultstatus verschaard. Daarnaast wordt hij vandaag de dag alom geprezen en is de invloed van Scotts’ film in het Sci-fi genre niet meer te overzien. Het zorgt er voor dat de moeilijkheidsgraad om ook maar in de buurt te komen bij het origineel, bij voorbaat een missie leek die zelfs voor Tom Cruise nog onmogelijk werd geacht. Dat Villeneuve en zijn team daar in geslaagd zijn, is bijna net zo’n wonder als de prestatie van Scott met het origineel. Het is wel een grote deceptie dat Blade Runner 2049 een flop aan de wereldwijde box-office was, vooral omdat dit waarschijnlijk consequenties zal hebben voor ieder toekomstig project waar een regisseur de vrije hand in wil hebben. De film maatschappijen zullen niet zo snel het risico willen lopen om financieel teleur te stellen, ook al staat de kwaliteit buiten kijf.

De weg die Blade Runner af heeft gelegd in vijfentwintig jaar om tot de huidige status te reiken is bijzonder te noemen. Er zijn talloze alternatieve versies uitgebracht van de film, onder de noemer “Workprint” en “Director’s cut”, tot uiteindelijk “The Final Cut” verscheen in 2007. Deze versie zou het dichtste bij de visie liggen die Scott voor ogen had, maar daar van af moest wijken vanwege financiële beperkingen en conflicten tijdens de productie. Met ongelimiteerd budget was het aan Villeneuve om het verhaal van Scott voort te zetten op een manier die alle dubbelzinnigheden in stand zou houden. Blade Runner volgde een relatief lineair detective verhaal, verpakt in een oogverblindend en artistiek ontworpen toekomst. Maar het stelde vooral interessante en kritische vragen over wat het betekent om mens te zijn. Daarnaast was het altijd een boeiend mysterie of Deckard wellicht zelf een replicant was. Een theorie die sinds de Director’s Cut, maar bovenal de Final Cut, nog meer versterkt werd vanwege de additionele “Unicorn” doomsequentie.

Blade Runner 2049 is verhaaltechnisch een waardig opvolger van het origineel, maar het zijn vooral de visuele effecten die een feest voor de ogen zijn. Met een combinatie van ouderwetse praktisch en nieuwe digitale effecten, creëert hij een adembenemend landschap die al werd gepresenteerd in de eerste film maar deze nog meer verbreedt. Het laat zien dat de mensheid verder is afgetakeld in een verschrikkelijke dystopie waarin het dag en nacht regent of sneeuwt, en de zon nauwelijks nog door de grauwe waas, die boven Los Angeles hangt, heen schijnt. De camera van Roger Deakins legt ieder detail vast met uitgestrekte panorama’s en lange shots, die je ogen de vrijheid geven om af te dwalen in de sombere wereld van Blade Runner. De wijze waarop hij speelt met kleur, licht en schaduw om de wereld even mooi als gruwelijk te tonen verdient erkenning. Deakins heeft nu zijn 14e (!) Oscarnominatie te pakken en het wordt echt tijd dat hij nu eindelijk eens beloond wordt door de leden van de Academy.

De film heeft doordachte ideeën over de complexiteit van emoties en hoe deze onze dagelijkse beslissingen bepaald. Het doet onderzoek naar ons vermogen om te voelen en te definiëren wat het is om een ziel te hebben en mens te zijn. Protagonist K (Ryan Gosling) wordt herhaaldelijk verteld dat hij geen ziel heeft omdat hij een replicant is, met gevoelens die zijn voorgeprogrammeerd. Gosling is de perfecte cast als replicant K, die een scherpzinnig bewustzijn heeft van zijn plaats in de wereld. Waardevol als hulpmiddel, zolang hij doet waar hij voor bedoelt is, maar uiteindelijk net zo ‘overbodig’ als de replicanten die hij altijd opspoort. Gosling draagt dit introspectieve bewustzijn in elke scene als personage dat zijn plek in de wereld continu evalueert. Niander Wallace (Jared Leto) is zijn tegenpool, een mens die volledig is ontdaan van alle menselijkheid tot een punt dat hij meer hart- en zielloos is dan de replicants die hij zelf creëert. Leto krijgt net iets te weinig schermtijd om echt indruk te maken als badguy, een eer die volledig uit gaat naar onze eigen Sylvia Hoeks als de ijzingwekkende killer Luv.  De terugkeer van Deckard (Harrison Ford) is essentieel voor de plot van Blade Runner 2049, en zijn herintroductie laat lang op zich wachten, maar overtuigd absoluut.

Extra’s: Mede door de toevoeging van de Blu-ray uitgave aan deze release is er overall het nodige aan bonusmateriaal te vinden.
• Ontwerpen van de wereld van Blade Runner (21:55) Een uitgebreid overzicht van de nieuw ingebeelde wereld van de film, met substantiële bijdragen van cast en crew.
• Om mens te zijn: Casten van Blade Runner 2049 (17:15) Regisseur Denis Villeneuve en de producers van de film, bespreken hun inspanningen voor het casten van de meest prominente rollen in de film.
• Prologues:
– 2022: Black Out (15:45) Een stijlvol geanimeerde korte film, die verteld over de gebeurtenissen van “The Blackout”, waarnaar herhaaldelijk wordt verwezen in de hoofdfilm.
– 2036: Nexus Dawn (06:31) Een live-action korte film verteld over hoe de geniale industrieel Niander Wallace, na het verwerven van de Tyrell Corporation, het verbod op de productie van replicanten kon opheffen.
– 2048: Nowhere to Run (05:49) Nog een live-action korte film die zich één jaar voor het begin van de film afspeelt en onthuld hoe Sapper Morton uit Los Angeles vluchtte.
• Blade Runner 101 (11:22) Een reeks van zes korte featurettes over verschillende aspecten van het Blade Runner universum en het ontwerp van de film.

Blade Runner 2049 is de beste sequel waar niemand in eerste instantie op zat te wachten, een waardig opvolger van Ridley Scotts’ klassieker uit 1982. Regisseur Denis Villeneuve kreeg de ruimte om de film naar zijn eigen hand te zetten en dat heeft zich dubbel en dwars uitbetaald. Jammer genoeg niet in financieel opzicht, want het wereldwijde bioscoop publiek liep ondanks de lovende kritieken niet bepaald warm voor de film. Villeneuve heeft de wereld en de thema’s van Blade Runner op geheel eigen wijze uitgebreid, en stelt op slimme wijze vragen over wat het betekent om een ziel te hebben en menselijk te zijn. De camera van Roger Deakins toont ons de troosteloze wereld op een onvoorstelbaar fraaie wijze, met lange takes en prachtig uitgestrekte panorama’s. Vrijwel alles klopt aan de film, het sterk geschreven script, de imponerende cast en een muzikale score door Hans Zimmer van synthesizers die Vangelis’ origineel eer aan doet. Blade Runner 2049 is net als het origineel, absoluut geen film voor iedereen. Verwacht geen sci-fi actie spektakel met een hoog tempo, maar een trage zeer doordachte film die veel interessante ideeën oproept en je achterlaat met genoeg reden tot speculatie.

Met dank aan Sony Pictures Home Entertainment en Weber Shandwick voor het recensie-exemplaar.