Newton Knight is tijdens de Amerikaanse burgeroorlog actief als veldarts en probeert zoveel mogelijk mensen te redden. Maar als de jonge Daniel het leven laat en Newton er achter komt dat je als soldaat naar huis mag als je tenminste twintig slaven bezit is dat voor hem een reden om de oorlog de rug toe te keren die hij niet voor zichzelf uitvecht. Thuis wordt hij echter opgejaagd door het leger omdat hij ongeoorloofd niet mee vecht in de oorlog. Newton slaat op de vlucht en vind veiligheid in een moeras waar hij slaaf Moses ontmoet. Samen met hem en andere slaven vecht hij terug voor vrijheid en gerechtigheid en een eigen vrij staat.

Regisseur Gary Ross (Hunger Games) zal ongetwijfeld gedacht hebben dat hij goud in handen had met zijn verfilming van het leven van de vrijheidsstrijder Newton Knight. Alle ingrediënten daarvoor waren in ieder geval aanwezig, maar ondanks de aanwezigheid van acteur Matthew McConaughey, een aardig budget en een historische setting waarin het draait om rassendiscriminatie werd de film compleet genegeerd bij belangrijke prijsuitreikingen en liep ook het publiek niet bepaald warm voor de film. Terecht of hebben we met z’n alleen een ware klassieker over het hoofd gezien?

Helaas is Free State of Jones niet de klassieker geworden die de boeken in gaat als één van de beste films allertijden. Daarvoor zijn een aantal zaken aan te halen, maar het is vooral het verhaal an sich wat de film zijn status ontneemt van een krachtig stukje cinema. Daarvoor blijft regisseur en schrijver Ross namelijk veel te veel op de vlakte om echt een diepe indruk bij de kijker achter te laten. En dat terwijl de film wel degelijk sterk van start gaat door de burgeroorlog in al zijn gruwelijkheid te tonen. En daarbij hebben we het niet alleen over zaken als afgezaagde ledematen, maar ook de discriminatie op de operatietafel waarbij mensen met een hogere rang een streepje voor hebben.

Het wordt er allemaal niet veel duidelijker op als Ross ook nog besluit om een paar flash-forwards aan zijn film toe te voegen waarin we zien hoe een achter-achter-achterkleinkind van Knight in de rechtszaal tegen zijn afkomst moet vechten. Ongetwijfeld op papier een interessante toevoeging, maar voor de uiteindelijk film is het funest voor de opbouw van het verhaal over Knight en zijn strijd om onafhankelijkheid. Het haalt de kijker meerdere malen uit het hoofdverhaal dat het onbegrijpelijk is waarom deze scenes de uiteindelijke film hebben gehaald. Het maakt Free State of Jones helaas niet meer dan een aardig filmpje waar voelbaar veel meer in had kunnen zitten. Aan hoofdrolspeler Matthew McConaughey ligt het in ieder geval zeker niet, maar zijn krachtige spel kan de film helaas uit de middelmatigheid trekken.

Extra’s: Helaas komt de dvd-uitgave, de film verschijnt hier in Nederland niet op Blu-ray, er bekaaid vanaf en treffen we alleen de film zelf aan op de schijf. Zonde, maar wellicht begrijpelijk door het zeer geringe succes van de film.

Free State of Jones begint sterk en heeft alle ingrediënten in zich om uit te groeien tot een klassieker, maar helaas komt de film niet verder dan een aardig filmpje. Dit is vooral te wijten aan het verhaal dat de film meerdere malen in de weg zit en het daarbij ook niet helpt dat regisseur Ross er voor kiest om verschillende tijdlijnen met elkaar te verweven en daarbij de aandacht van de kijker maar moeilijk weet vast te houden. Aan hoofdrolspeler Matthew McConaughey ligt het niet, maar zijn sterke spel is niet genoeg om de film uit te laten groeien tot een modern meestwerk.

Met dank aan Entertainment One Benelux voor het recensie-exemplaar.