1893. De jonge advocaat Gandhi zit op een trein in Zuid-Afrika en wordt uit de eerste klas gegooid omdat hij daar door zijn afkomst niet gewenst is. Het is een van de ervaringen waardoor Gandhi zijn aandacht richt op de ongelijkheid in het land. Hij besluit een geweldloze protestcampagne te starten, het is het begin van een jarenlange strijd voor zijn idealen. Na meerdere malen gearresteerd te zijn, krijgt het lot van Gandhi en zijn geweldloze strijd internationale aandacht. De overheid in Zuid-Afrika zit met deze ongewenste aandacht in de maag en uiteindelijk krijgt Gandhi de erkenning van de gelijkwaardigheid van Indiërs in Zuid-Afrika voor elkaar. Het leidt tot het eind van de Engelse koloniale overheersing in India.

Deze film is verschenen als onderdeel van Columbia Classics – 4K Ultra HD Collection – volume 1.

Mohandas Karamchand Gandhi was de leider in de Indiase onafhankelijkheidsstrijd en daarmee tevens een van de grondleggers van de moderne staat India. Als ‘wapens’ voor revolutie koos hij geweldloosheid en wilskracht. Een uiterst inspirerend verhaal, wat zich goed leende voor een verfilming. Dat dacht ook Richard Attenborough, nadat hij in 1962 al werd benaderd voor het project. Echter gooide het overlijden van direct betrokkenen, alsmede een niet rondkomend budget, keer op keer roet in het eten. Uiteindelijk kreeg het project pas in 1980 groen licht. Geheel in de ban van Gandhi en India waakte Attenborough er over dat iedereen in de filmploeg respect toonde voor de lokale gebruiken en handelde in de geest van Gandhi. Voortdurend liet de regisseur controleren of de scènes historisch verantwoord waren en dat bij de uitgebeelde personages de werkelijkheid zo dicht mogelijk benaderd werd.

Toch staat en valt een dergelijke film rond een publiek bekende persoon bij het casten van de juiste acteur in de hoofdrol. Veel acteurs van naam passeerden de revue, maar het zinde Attenborough niet dat allemaal niet-Indiërs betrof. Pas toen hij door een bevriend schrijver werd gewezen op Ben Kingsley, weliswaar geboren North Yorkshire, maar was van Indiase afkomst, wist Attenborough dat hij de juiste man had gevonden om Gandhi te spelen. En dat is zacht uitgedrukt. Kingsley speelde zijn rol zo vol overgave, dat de plaatselijke bevolking overtuigd raakte dat Gandhi’s geest naar India was gekomen. Het is dan ook niet meer dan terecht dat hij voor zijn vertolking met een Oscar werd beloond, overigens een van de acht Oscars, waaronder ook die voor Best Picture en Best Director.

Wie de film bijna 40 jaar later ziet, ervaart nog steeds een inspirerend verhaal. Wel kent de film wat taaie momenten, mede doordat het verteltempo behoorlijk traag ligt. Toch vallen de epische proporties van deze film niet te ontkennen. Dat blijkt nog maar direct in de opening, waarbij voor de begrafenis-scène gebruikt werd gemaakt van 294.500 figuranten, nog steeds een record. Of de gewelddadige weergave van het Bloedbad van Amritsar. Het zijn twee voorbeelden waardoor je de film mag noemen naast een epos als Lawrence of Arabia, wellicht niet geheel ontoevallig ook aanwezig in dezelfde Columbia Classics box. Voor deze 4K release wordt de film gesplitst over twee discs, gelukkig wel op het logische ‘intermission’-punt na anderhalf uur. De ademruimte op de discs wordt gebruikt voor een werkelijk fantastische presentatie, die zelfs de ook al niet misselijke Blu-ray release laat verbleken. En ook de Atmos track is om door een ringetje te halen, al laat deze zich maar weinig gelden door het soort film dat Gandhi is.

Extra’s: Mede door de toevoeging van de Blu-ray uitgave aan deze release is er het nodige aan bonusmateriaal op de 4K-release te vinden. De beeldkwaliteit verschilt hierbij wel van HD tot SD archiefmateriaal.
· 4K ONLY: Trailers (08:00) Twee promotionele trailers voor de film.
· Introduction and Director’s Commentary: Een introductie voorafgaand aan de film en een commentaartrack ingesproken door Attenborough. Het geeft een fascinerend inzicht in de productie van de film, met vele anekdotes en technische details.
· Gandhi’s Legacy: A Picture-In-Graphics Track: Een uiterst informatief filmvullende feature tijdens de film van Attenborough.
· Vintage Newsreel Footage (10:04) Vintage beeldmateriaal dat tevens diende als inspiratie voor Attenborough. We zien Gandhi Goes to England (03:42), Gandhi’s Farewell Talk in Europe (01:09), Mahatma Gandhi Begins His Death Fast (00:53) en Gandhi Talks: First Talking Picture Ever Made by India’s Famous Leader (04:20).
· In Search of Gandhi (09:26) Attenborough bespreekt zijn eerste kennismaking met Gandhi aan de hand van de nieuwsbeelden.
· Reflections on Ben (09:23) Een inzicht in het casten van Kingsley en een gedetailleerde blik op zijn optreden in de film.
· Madeline Slade: An Englishwoman Abroad (09:41) Een blik op het personage Mirabehn en Slades’ acteerprestatie.
· The Funeral (13:34) Een featurette waarin de onvergetelijke opening van de film centraal staat.
· Looking Back (18:21) Een featurette over het terugbrengen van de originele speelduur van vier uur en het succes en voortleven van de film.
· Shooting an Epic in India (17:56) Een soort reis door de gehele productie, met vooral een blik op de uitdagingen, maar ook voordelen die kwam bij het opnemen op locatie in India.
· Designing Gandhi (05:38) Een driedelige featurette die specifieke aandacht besteedt aan Building the Ashram, The Tent en Finding Trains.
· Interviews (29:20) Interviews die de essentie vatten van sleutelelementen van de film: Ben Kingsley Talks About Gandhi (19:23), From the Director’s Chair – On Casting (07:03) en From the Director’s Chair – On Music (2:54).
· The Words of Mahatma Gandhi (01:58) Een collage met quotes van Gandhi.
· The Making of Gandhi Photo Montage (05:24) Een fotocompilatie met stills van de set, voorzien van muziek van de soundtrack.

Gandhi 4K staat na veertig jaar nog steeds als een huis, iets wat nog eens onderstreept wordt met deze adembenemende release. De naam Gandhi is synoniem aan een levenshouding die de loop der geschiedenis heeft gewijzigd en nog steeds een inspiratiebron is voor miljoenen mensen. Deze film, die alweer stamt uit 1982 en soms wat traag en zelfs fragmentarisch is, doet dit op alle vlakken recht. Natuurlijk is er de waanzinnige vertolking van Ben Kingsley, die extreme gelijkenissen met Gandhi vertoont, maar ook de grootsheid en het lef van Attenborough spat van het scherm af. En hoe, want Sony pakt flink uit voor deze release. De beeldkwaliteit is gewoonweg overweldigend en ongekend scherp, waarmee eer wordt gedaan aan deze grootse film. Als Sony zo omgaat met al haar klassiekers, dan wachten ons nog de nodige aangename verrassingen.

Met dank aan Sony Pictures Home Entertainment en Weber Shandwick voor het recensie-exemplaar.