Arthur Fleck zit gevangen in Arkham State Hospital in afwachting van zijn proces voor de misdaden die hij twee jaar eerder als Joker heeft begaan. Zijn advocate, Maryanne Stewart, is van plan het erop te gooien dat Arthur een dissociatieve identiteitsstoornis heeft en dat zijn Joker-persoonlijkheid verantwoordelijk is voor de misdaden. Maar terwijl hij worstelt met zijn gespleten persoonlijkheid, vindt Arthur de liefde en de muziek die altijd al in hem heeft gezeten. Tijdens een muziektherapiesessie ontmoet Arthur een andere patiënt, Harleen ‘Lee’ Quinzel. Lee vertrouwt Arthur toe dat ze in dezelfde buurt is opgegroeid als hij, een gewelddadige vader had die omkwam bij een auto-ongeluk en gevangen werd gezet nadat ze het appartementengebouw van haar ouders had afgebrand. Ook uit zij haar bewondering voor de misdaden en persoonlijkheid van de Joker. Maar wat begint als nieuwsgierigheid naar Quinn, mondt uit in een obsessie en een dodelijk romantische relatie tussen beide. Ondertussen zetten de volgelingen van Joker een beweging op om hem te bevrijden uit Arkham State Hospital.

Vijf jaar hebben we moeten wachten op een vervolg van het fantastische Joker. Joker kreeg maar liefst 11 Oscar nominaties en wist er hiervan twee te verzilveren, waarvan de meest in het oog springende ongetwijfeld het beeldje was dat Joaquin Phoenix ontving in de categorie Beste Acteur. De lat ligt dan ook hoog. Al vroeg in de pre-productie hoorden we echter geluiden die op z’n zachtst gezegd opmerkelijk te noemen waren. Geruchten gingen rond dat Joker: Folie á Deux een soort musical zou gaan worden, iets wat zich op het eerste gezicht lastig laat rijmen met de eerste film. Die film had namelijk een uiterst duistere en realistische toon, waarbij de kijker een soort spiegel werd voorgehouden over hoe verdorven onze maatschappij is geworden. Dit vervolg borduurt daar zonder meer op voor, maar wel in een vorm die niemand had voorzien. Zo zien we hoe Arthur Fleck na de gebeurtenissen uit de eerste film in Arkham State Hospital is beland en hij na goed gedrag in een muziekgroep terecht komt waar hij Lee ontmoet. Lee wordt gespeeld door Lady Gaga en ondanks dat zij zich zeker heeft bewezen als actrice is het een opvallende casting die dan weer meer op zijn plek valt als het musical-element ter sprake komt.

Folie á Deux -de titel die deze film heeft meegekregen- laat zich vertalen als ‘gedeelde waanzin’, uiteraard een verwijzing naar Arthur Fleck en Lee Quinzel. De film opent met een stukje animatiefilm dat laat zien hoe Arthur na de chaos wordt gearresteerd en in Arkham State Hospital beland. De grimmige setting toont ons dat Arthur zich keurig gedraagt en zich eigenlijk volledig aan zijn lot heeft overgegeven. Toch is het hier juist zijn goede gedrag dat langzaam iets in gang zet. Als Arthur Lee voor het eerst ziet, raakt hij volledig in de ban van haar. Als hij zich door zijn goede gedrag uiteindelijk bij de muziekgroep van Lee mag voegen, gaat het hard met hun band en maakt Lee langzaam maar zeker Arthurs alter ego Joker wakker. Als Arthur vervolgens op de tv te horen krijgt dat er een rechtszaak aankomt waarbij de doodstraf tegen hem wordt geëist, weet Lee daar gretig op in te spelen. Voor wie het na de eerste film nog niet besefte; deze interpretatie van Joker gaat niet zozeer over Batmans eeuwige rivaal, maar meer over een zwaar gestoorde patiënt die voor zijn gruweldaden in een inrichting zit en met zichzelf in het reine probeert te komen.

De rechtszaak die daarop volgt geeft eigenlijk vooral veel tekst en uitleg over de gebeurtenissen uit de eerste film, maar misschien nog wel meer inzicht in de volstrekt krankzinnige geest van Arthur die maar niet begrijpt wat hij verkeerd heeft gedaan. De muzikale uitspattingen die voorbij komen kan je onmogelijk wegzetten als een simpele musical, waarbij je meer dan eens verrast wordt als een cast heel hun script zingend voortzet. In dit geval voegen ze namelijk daadwerkelijk iets toe aan het grote geheel. Het zit allemaal slim in elkaar, de muzikale delen spelen zich namelijk grotendeels in het hoofd af van Arthur. Je merkt ook vaak na de liedjes dat Arthur wakker schrikt uit een dagdroom. De muzikale stukken zeggen daarmee dan ook vooral iets over de geestelijke gesteldheid van Arthur op dat moment. En nee, zeker met de eerste film in je achterhoofd is dit niet een vervolg wat je op voorhand zou verwachten. De makers hebben het aangedurfd om een totaal andere film neer te zetten, die volstrekt anders in elkaar steekt dan zijn voorganger. Wie op een gemakzuchtige voortzetting van de sensatie en moordpartijen uit de eerste film zitten te wachten zal dan ook bedrogen uitkomen. Het einde komt daarbij als een complete verrassing en laat je als kijker iets wat gedesoriënteerd achter.

Extra’s: Op de 4K UHD Steelbook versie die wij mochten ontvangen staat een heleboel leuk bonusmateriaal. Overigens is het bonusmateriaal op de 4K Steelbook hetzelfde als op de normale versie.
· Everything Must Go (44:05) Deze verrassend diepgaande documentaire in vier delen, verdeeld in “Can I Have a Cigarette?”, “Finding Lee”, “A Hundred Films in One” en “King of Nothing”, bevat belangrijke leden van de cast en crew die de personages, thema’s en natuurlijk de unieke uitdagingen bespreken van het verder ontwikkelen van de eerste film en het inslaan van een gedurfde nieuwe richting.
· The Character of Music (08:20) Lady Gaga en enkele crewleden vertellen over de vele dansnummers in de film, en geven daarbij een inkijkje in de repetities op de set en de opnames van livemuziek.
· Crafted With Class (07:21) Joaquin Phoenix, Lady, Gaga en anderen spraken over het ontwerp en de productie van sets.
· Colors of Madness (06:22) Todd Phillips, cameraman Lawrence Sher en verschillende terugkerende medewerkers bespreken het bewuste gebruik van kleur en andere visuele ‘verrijkers’ in de film om het verhaal te versterken.
· Live! With The Joker (05:16) Animator Sylvain Chomet vertelt over de openingstekenfilm in de stijl van de jaren 40, over het imiteren van het klassieke visuele ontwerp van Looney Tunes en het belang van handmatig werken.

Joker: Folie à Deux 4K is een totaal andere film dan zijn voorganger en beukt daarmee vooral hard in op de verwachting van zijn publiek. De eerste reacties die ons ter ore kwamen waren vernietigend en deden vermoeden dat het een slechte film zou betreffen, maar niets blijkt minder waar. Over deze Folie à Deux is overduidelijk goed nagedacht, door een crew en regisseur met een opvallende visie. Het is iets dat we eerlijk gezegd nooit hadden gezocht achter de man die verantwoordelijk is voor de The Hangover-trilogie, maar wat ons betreft alle lof! Het muzikale gedeelte van de film heeft een overduidelijke toegevoegde waarde en verbeeldt op treffende wijze de geestelijke gesteldheid van Arthur. Tegen de mensen die de film gaan zien willen we vooral zeggen: verwacht geen gemakzuchtige voortzetting vol actie en sensatie, ga er open in en wees voorbereid op iets volstrekt anders. Want ja, de duistere en vooral grimmige setting uit de eerste film is behouden gebleven, waardoor ook deze film op technisch vlak weer erg sterk in elkaar zit. En eveneens ja, dit tweede deel haalt nergens het niveau van de meesterlijke eerste film, maar geef het een kans en ervaar de film zoals deze bedoeld is en we weten zeker dat je met die mindset positief verrast zal zijn.

Met dank aan Warner Bros. Home Entertainment Benelux en Day One MPM voor het recensie exemplaar.