La Llorona
In de jaren 80, orkestreerde de Guatemalteekse dictator Enrique Monteverde de brutale genocide op inheemse Maya’s. Tientallen jaren later, nadat hij is berecht en veroordeeld, wordt het schuldige vonnis vernietigd vanwege een technisch probleem, waardoor hij naar zijn huis kan terugkeren. De beslissing wordt met veel afkeer en onrust ontvangen door het publiek, dat protesten houdt buiten het huis van Monteverde. Desondanks leeft het gezin in relatieve rust totdat Enrique’s steeds grilliger en senielere gedrag de meeste personeelsleden dwingt te stoppen. Kort daarna arriveert een jonge vrouw, Alma, als nieuwe werkster en beginnen er bovennatuurlijke activiteiten plaats te vinden in het huis.
De Latijns-Amerikaanse mythe van La Llorona, een spookachtige vrouw in het wit die over de aarde zwerft op zoek naar levende kinderen om haar dode te vervangen, kan worden gelezen als een moraalverhaal. Zoals het verhaal gaat, was La Llorona ooit een levende vrouw die haar eigen kinderen vermoordde als wraak op de minnaar die hen in de steek liet. Of ze vermoordde hen toen haar vermiste echtgenoot terugkeerde naar hun dorp, beschaamd dat ze tijdens zijn afwezigheid buitenechtelijke kinderen had verwerkt. Maar onderliggend aan het katholieke moraliserende buitenechtelijke seks gebeuren, schuilt een diepere wond; de seksuele slavernij van inheemse vrouwen die gaande is sinds de Spanjaarden voor het eerst het Meso-Amerikaanse land binnenvielen. Een andere interpretatie van La Llorona brengt haar in verband met dit geweld, door haar te beschouwen als inheemse vrouw die is verraden door een conquistador en transformeerde in een bovennatuurlijke wreker van historisch onrecht.
Jayro Bustamante’s La Llorona biedt een intelligentere draai aan de mythe dan de suffe Conjuring spinoff van vorig jaar en houdt zich sterk aan de laatste van die interpretaties. In het bijzonder past de regisseur het toe op de genocide van de Maya bevolking in Guatemala tussen 1981 en 1983. En hoewel de film een paar basisfeiten uitlegt in een aantal scènes in de rechtszaal, heeft La Llorona er baat bij dat men over enige voorkennis beschikt. Volgens nieuwsberichten en onderzoeken werd een derde van de Maya bevolking gedood, waarvan 38% kinderen onder de 12 jaar. Bustamante biedt voldoende context voor dit traag vertellende spookverhaal, dat je het ook onwetend kunt volgen. Maar hoe meer achtergrondinformatie bekend is over de politiek, cultuur en geschiedenis van de regio, hoe rijker de kijkervaring van de film wordt.
Eén van de redenen waarom het belangrijk kan zijn om te weten waar La Llorona’s inspiratie vandaan komt, is dat de film een aanzienlijke hoeveelheid tijd doorbrengt met de familie Monteverde, wiens protest tegen onschuld en zelfmedelijdende rationalisaties onder verschillende omstandigheden, sympathie kunnen wekken. In het bijzonder een vroege scène van Monteverde die midden in de nacht door het huis sjokt met een pistool op zoek naar de huilende vrouw, zou men kunnen interpreteren als broeiend schuldgevoel of als een standaard jumpscare uit het horrorfilm. Evenzo, wanneer de film zich terugtrekt achter gesloten deuren, vertraagt het tempo enorm, terwijl de regisseur zich verdiept in familiare dynamiek die interessant is, maar uiteindelijk een afleiding van een meer bevredigend verhaal van bovennatuurlijke wraak. De visuele stijl bestaat uit lange ononderbroken shots die de gebeurtenissen op het scherm bekijken met afstandelijke kalmte. Sommige van deze beeld zijn krachtig, zoals de geleidelijke duw uit het bedekte gezicht van een Maya vrouw met bloemenkant en traditioneel textiel, terwijl ze voor een volle rechtszaal getuigd. Wanneer La Llorona overschakelt naar de horrormodus, werkt deze techniek wat minder effectief.
Extra’s: Er staan geen extra’s op de dvd.
La Llorona is een film die niet alleen het folkloristische figuur in het huidige Guatemala tot leven wekt, maar maakt haar ook de kalme wraakzuchtige vertegenwoordiger van een hele natie die vandaag de dag nog steeds rouwt om de verliezen en onrechtvaardigheden die het heeft geleden. De ‘stille Holocaust’, zoals de genocide wordt genoemd, is een enorme smet op de geschiedenis van Guatemala en tevens één die vandaag de dag nog veel te weinig internationale bekendheid heeft. De film van Jayro Bustamante tracht ons hier iets over te vertellen en gooit het mythische element er tussendoor. Voor wie een volbloed horrorfilm verwacht, komt zeer bedrogen uit. De brutaliteit van la Llorona zit niet in het bloed, noch in het uiterste van het onderwerp. Als film speelt de cast zeer overtuigend en is de cinematografie van grote meerwaarde, door het creëren van suggestieve en dromerige beelden. Licht en schaduw worden gebruikt om spanning te creëren, waardoor je je afvraagt wat het karakter ziet wat je als kijker niet ziet. De film komt wel enorm traag op gang, waardoor het lastig is om je aandacht vast te houden. En zoals eerder vermeld is enige voorkennis niet verkeerd. La Llorona is een getemperd horrorverhaal dat boekdelen spreekt over culturele tradities, internationale oorlogsmisdaden en hoe een bepaalde mythologie een specifieke bevolking een stem kan geven.
Met dank aan Cinéart Nederland voor het recensie-exemplaar.
Beoordeling
- Film
- Eindcijfer
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.