Richard Loving is een blanke bouwvakker in Caroline County Virginia, die verliefd wordt op Mildred Jeter, een zwarte vrouw. Als Mildred zwanger wordt besluiten ze te trouwen, wetende dat een interraciaal huwelijk verboden is volgens de anti-rassenvermengingswet van de staat Virginia. Desondanks rijden ze in 1958 naar Washington DC om daar te trouwen. Richard maakt plannen om een huis te bouwen op loopafstand van Mildreds’ ouderlijke huis. Alles lijkt voorspoedig te gaan, totdat de lokale politie hun huidige woning binnenvalt en de Lovings arresteert. De sheriff verteld ze dat hun huwelijk in Virginia niet rechtsgeldig is en stopt ze achter de tralies. Tijdens de hoorzitting in de rechtszaal worden ze verplicht om schuld te bekennen voor het overtreden van de rassenwet om zo gevangenisstraf te ontlopen. Voorwaarde is dat ze minstens 25 jaar niet samen terugkeren naar Virginia. Woonachtig in Washington met inmiddels drie kinderen mist Mildred haar familie en zoekt ze hulp bij de American Civil Liberties Union om de strijd aan te gaan tegen de anti-rassenvermengingswet in het hele land.

Regisseur Jeff Nichols bracht vorig jaar twee films uit in de Verenigde Staten. ‘Midnight Special’ ging op het filmfestival van Berlijn in première, en amper drie maanden later vertoonde hij ‘Loving’ in Cannes. Niet alleen de release van twee titels in een luttele periode voor de regisseur, maar tevens voor acteurs Joel Edgerton en Michael Shannon. Waar Shannon in Midnight Special de hoofdrol heeft, is dat in Loving exact het omgekeerde. Qua thematiek en genre liggen de films verder mijlenver bij elkaar vandaan. Al kun je in zekere zin wel het citaat ‘mensen vrezen wat ze niet begrijpen’ voor beide films toepassen. Waar het in Midnight Special sloeg op de bovennatuurlijke krachten van een kind, betreft het in Loving de interraciale relatie tussen een blanke man en een donkere vrouw in een periode waar dit in veel staten nog voor de wet verboden was.

Het is Nichols te prijzen dat hij het waargebeurde verhaal van Loving niet onnodig dramatiseert of zelfs romantiseert. De laatste jaren zijn er heel wat films verschenen waarin rassenkwestie een belangrijkste thema van de film is. Denk bijvoorbeeld aan 12 Years A Slave, Fruitvale Station, Selma of The Help. In het geval van Loving ben je al snel geneigd om enkele vergelijkingen met deze titels te maken, maar niets is gelukkig minder waar. Nichols legt nergens de nadruk op enige haat tussen de verschillende rassen en heeft ook geen enkele behoefte om hier iets van in beeld te brengen. Ook enige vorm van emotionele intimiteit tussen de Lovings wordt vermeden, en met recht omdat je nergens twijfelt aan de oprechtheid van hun liefde. Technisch gezien gaat Loving niet eens zozeer om liefde, maar voornamelijk over de vrijheid van liefhebben in het algemeen. Wat dat betreft is dit zoveel decennia later nog steeds actueel, echter dan in de legalisering van liefde tussen dezelfde geslachten.

De rol van Joel Edgerton is niet eenvoudig, het portretteren van een introverte man die eigenlijk niets liever wil dan een lang en gelukkig leven met Mildred. Hij praat niet erg veel, maar door zijn afstandelijke en terughoudende gedrag voel je nooit zijn innerlijke strijd en lijkt hij niet in staat de raciale vijandigheid te doorgronden. Het is lastig om je met hem te identificeren, omdat hij wel degene is die alles in gang heeft gezet. Het was zijn voorstel om te trouwen, ondanks dat hij zich er goed van bewust is wat dit voor consequenties met zich mee kan brengen. Gelukkig maakt de voor een Oscar genomineerde Ruth Negga veel goed. Zij is het spirituele centrum van de film en de actrice ontvouwd op subtiele wijze de groeiende assertiviteit van haar karakter Mildred. Ze beseft dat zij degene moet zijn die moet aandringen op juridische stappen, en dat dit niet vanuit haar man gaat komen. Daarnaast heeft Mildred twee maatschappelijke obstakels, ze is een vrouw en ze is zwart, en het is fascinerend om te zien hoe ze met beperkte culturele normen haar doel nastreeft om haar interraciale huwelijk te laten erkennen.

Loving vertelt het ware verhaal van Richard en Mildred Loving, een Amerikaans interraciaal koppel wiens huwelijk in 1958 leidde tot een juridische strijd die zelfs leidde naar het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten. Het valt regisseur Jeff Nichols te prijzen dat hij de echte rassenhaat, die we in veel films met een zelfde thema voorgeschoteld krijgen, vermijdt en dus niet uit is op goedkoop effectbejag. In die tijd was het in sommige staten nou eenmaal verboden, en hoe bekrompen en absurd dat ook is, probeert Nichols het absoluut niet door onze strotten te duwen. Hoewel lovenswaardig, is het verhaal niet altijd even interessant en wordt het af en toe lastig om de aandacht erbij te houden. De Lovings zijn aan de oppervlakte namelijk niets meer dan een doorsnee stel. Gelukkig maken de acteerprestaties van Joel Edgerton, maar vooral Ruth Negga veel goed. Loving is een doordachte film met een verhaal dat absoluut erkenning hoort te krijgen, maar wel beperkt wordt door zijn eigen zorgvuldige terughoudendheid.