Het is Eerste Pinksterdag als de 21-jarige Tonio na een avond stappen naar huis fietst. Het noodlot slaat toe als Tonio wordt geschept door een auto en in het ziekenhuis komt te overlijden. Zijn ouders Adri en Mirjam worden getroffen door dit verschrikkelijke nieuws en zijn ten einde raad om deze aanslag aan hun leven een plek te kunnen geven. Waar Mirjam er alles aan doet om ondanks alle heftige emoties overeind te blijven, vlucht Adri in het geschreven woord. Adri kan maar niet begrijpen waarom dit zijn gelukkige gezin is overkomen en gaat op zoek naar antwoorden. Niet alleen bij verschillende instanties of de vrienden van Tonio, maar vooral ook bij zichzelf en schrijft de zoektocht naar de waarheid van zich af.

Nog voor de officiële bioscooprelease van Tonio in oktober werd al ruim van te voren aangekondigd dat Tonio de Nederlandse inzending voor de Oscars zou worden voor de categorie Beste Buitenlandse film. Niet een hele gekke gedachte, aangezien de gelijknamige bestseller van schrijver A. F. Th. Van der Heijden als basis diende en zowel bij critici als lezend publiek meer dan behoorlijk in de smaak viel en dus als boekverfilming wel moest gaan slagen. De vraag is uiteraard of dat ook het geval is met de nieuwste film van regisseuse Paula van der Oest die in het verleden films afleverde met wisselend succes zoals Zus & zo, Black Butterflies en Lucia de B.

Het valt niet te ontkennen dat Van der Oest zich van haar beste kant laat zien met deze boekverfilming. Het zal geen gemakkelijk proces zijn geweest om de dikke pil van Van der Heijden in een vorm voor het witte doek te gieten, maar ze slaagt er wonderwel in om de essentie van het boek op de kijker over te brengen. Daarbij mag ze dan wel rekenen op Pierre Bokma als de radeloze Adri die hiermee wellicht zijn beste rol uit zijn gigantische oeuvre speelt en hierdoor één van de belangrijkste redenen is om deze film te gaan kijken. Vanaf de eerste minuut is Bokma geloofwaardig als vader die het verlies van zijn zoon maar niet kan verwerken en zichzelf compleet dreigt te gaan verliezen. En daarmee zelfs de relatie met zijn vrouw en omgeving op het spel lijkt te zetten.

De film schakelt tussen heden en verleden. Het noodlottige ongeval en de dodelijke nasleep is slechts een kleine spil in het meer omvattende verhaal over de relatie die de jonge Tonio als enigs kind had met zijn zeer liefhebbende vader en moeder. Doormiddel van verschillende flashbacks zien we niet alleen de jonge jaren van Tonio, maar ook het niet kapot te maken geluk van zijn ouders die voor elkaar geschapen lijken te zijn. Deze terugblikken maken de vertolkingen van alle belangrijke hoofdrolspelers nog intenser en aangrijpender. Vooral als ze balanceren op het moment van wanhoop waarop ze alles dreigen te verliezen wat hen lief is. Het maakt van Tonio een zeer bijzondere film die met recht is gekozen als onze afvaardiging voor de aankomende Acadamy Awards.

Extra’s: De uitgave van Tonio moet het, op een handje vol trailers na, doen zonder noemenswaardige extra’s. En dat is op z’n zachts gezegd toch een tikkeltje vreemd voor de film die dit jaar de belangrijkste titel was op weg naar Oscargoud. Een interview met schrijver Van der Heijden en regisseuse Van der Oest waren geen overbodige luxe geweest. Wellicht dat dergelijke worden bewaard voor een speciale editie in de toekomst.

Tonio is een zeer bijzondere film die door Paula van der Oest vakkundig is geregisseerd en het loodzware en waargebeurde verhaal van schrijver A.F. Th. Van der Heijden bijzonder sterk naar een filmversie weet te brengen. Daarbij valt vooral de ijzersterkte hoofdrol op van Pierre Bokma die de radeloosheid van een vader die alles dreigt te verliezen zeer sterk op de kijker weet over te brengen en daarmee een diepe indruk op de kijker zal achterlaten. Tonio is een sterke film van Nederlandse bodem en terecht onze inzending voor de jaarlijkse Academy Awards.

Met dank aan September Film voor het recensie-exemplaar.