Andrew Nieman is een eerstejaars student op het pretigieuze Shaffer Conservatory in New York City. Hij speelt al drums sinds jonge leeftijd en is geworden tot een zeer getalenteerd jazzdrummer met maar één doel voor ogen: de allerbeste jazzdrummer worden op het conservatorium waar hij studeert. Al snel wordt Andrew ontdekt door Terence Fletcher, een docent met een extreem excentrieke manier van lesgeven. Als Fletcher de jonge Andrew toevoegt aan zijn jazzensemble, weet Andrew al snel de plaats van vaste drummer te veroveren. Tijd om hiervan te genieten is er niet, want Fletcher drijft Andrew keer op keer tot het uiterste en al snel wordt de drang naar perfectie een ware obsessie.

Vandaag de dag geldt Whiplash als de film waarmee regisseur Damien Chazelle zijn naam definitief vestigde, iets wat hij nog maar eens onderstreept met opvolger La La Land. Maar waar Chazelle anno 2020 een naam is om rekening mee te houden, had hij tot aan Whiplash weinig meer dan een gelijknamige korte film variant op zijn naam staan; een 18 minuten durende opzet en voorloper voor deze film. Hij kreeg het geld destijds namelijk niet bij elkaar om zijn droomproject te realiseren. Iets wat wel lukte toen men de korte versie onder ogen had gekregen. We mogen wel stellen dat iedere filmliefhebber blij zal zijn dat hij deze kans heeft gekregen, want de film bleek een zeer groot succes. Zo ontving de film maar liefst vijf Oscarnominaties, waarvan er drie in de wacht werden gesleept. Een verrassing, want de concurrentie was zwaar en er zaten een aantal op voorhand gedoodverfde winnaars tussen. Zo won de film de Oscar in de categorieën Beste Film Editing en Beste Sound Mixing, maar de belangrijkste Oscar die de film won was die voor Beste Mannelijke Bijrol.

Deze Oscar ging naar J.K. Simmons, die een absoluut fenomenale rol neerzet als docent Terence Fletcher. Simmons was tot op dat moment vooral bekend van zijn rol als J. Jonah Jameson in de Spider-Man trilogie van Sam Raimi, maar zag zijn carrière een flinke boost krijgen na de prijzenregen voor zijn vertolking in deze film. Toch staat Whiplash nog steeds te boek als zijn beste vertolking tot op heden. Hij speelt de rol van Terence Fletcher dan ook op zeer overtuigende wijze. De bizarre methoden die de zelfingenomen Fletcher hanteert doen je met veel verbazing en onbegrip kijken. Overigens niet alleen maar onbegrip, want de echte muziekliefhebber (en vooral jazzliefhebbers) zullen de methode dan wellicht niet goedkeuren, maar wel begrijpen. Fletcher wil perfectie en niets minder, maar hij sleept zijn leerlingen daar op dusdanige extreme manier in mee dat die op z’n minst vragen oproept. Toch is de film allesbehalve een one man show van Simmons, want ook Miles Teller laat zien dat hij echt kan acteren. Daarnaast is het bizar om te beseffen dat hij maar liefst 90 procent (!) van het slagwerk dat je in de film hoort voor eigen rekening heeft genomen.

Een ander punt waarop de film punten weet te scoren, is dat het de jazzmuziek weer in de spotlights zet. Natuurlijk likt de liefhebber hier zijn vingers bij af, maar de film is bijna lesmateriaal voor mensen die nog onbekend zijn met jazzmuziek. Verhalen over de grote Charlie Parker lopen als een leidraad door de film heen, maar het belangrijkste is natuurlijk de muziek zelf. Wat dat betreft valt of staat een film als deze bij de muziek. Maar het nummer Whiplash, dat voor de film geschreven en uitgevoerd is door Hank Levy, is een verschrikkelijk goed nummer dat zeker niet misstaat tussen al die jazzklassiekers. Zo horen we muziek in de film van al lang overleden jazzlegendes als Buddy Rich en Stan Getz. Het levert een heerlijke soundtrack op, die extra lekker klinkt in de Dolby Atmos track. Niet dat het geluid radicaal anders is, maar in de details is het zeker waarneembaar. Betreft het beeld hoef je hier geen schokkende verbeteringen te verwachten. Dat zou ook gek zijn, aangezien de film werd opgenomen in 2K.

Extra’s: Helaas is er geen bonusmateriaal aanwezig op deze 4K release. Ook is er geen Blu-ray disc aan de release toegevoegd die hierin kan voorzien. Een klein smetje op deze release.

Whiplash 4K is een meesterwerk die je als film- en muziekliefhebber gewoon gezien moet hebben. Zelfs als jazzmuziek niet je ding is zal je de film kunnen waarderen. Het geheel laat prachtig zien hoe mensen van jazz kunnen houden en welke extreme vormen van het uiten van die liefde daarbij kunnen komen kijken. Met de Blu-ray release van 2015 zat men eigenlijk al tegen de rand van het bronmateriaal aan, maar toch biedt deze release door het Dolby Atmos spoor vooral muzikaal gezien een leuke upgrade. Wel is het een gemis dat alle extra’s van de eerdere release hier overboord gegooid zijn, iets dat menigeen toch zal tegenhouden om zijn Blu-ray van de hand te doen. Dit blijft eigenlijk toch wel een dingetje. Het doet echter niets af aan de film en we kunnen gerust stellen dat Whiplash een film is die je zeker nog een paar keer zal willen bekijken. De film staat dan ook niet voor niets te boek als een van de beste films van 2014 en mag niet in je collectie ontbreken.

Met dank aan Sony Pictures Home Entertainment en Weber Shandwick voor het recensie-exemplaar.