Lotte en Anna Bamberg worden na de dood van hun ouders gescheiden van elkaar. Anna blijft achter in Duitsland en moet hard werken als boerin op het Duitse platte land. Lotte treft het een stuk beter en wordt onder gebracht bij een Nederlands gezin. Toch proberen de zusjes elke keer weer met elkaar in contact te komen en kort voordat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt is het moment eindelijk daar. Hierna verliezen ze elkaar opnieuw uit het oog en leiden ze een bestaan dat lijnrecht tegenover elkaar staat. Anna trouwt met een SS-officier, terwijl Lotte zich verlooft met een Joodse man. Als de zusjes elkaar vijftig jaar later terug weer terugvinden, brandt een pijnlijke gewetensvraag.

In 2002 werd dit prachtige en meeslepende oorlogsdrama in Nederland uitgebracht en dat bleef zeker niet zonder succes. De verfilming naar het boek van Tessa de Loo werd zelfs genomineerd voor een Oscar voor Beste Buitenlandse Film in 2004, maar zag de prijs helaas aan haar neus voorbij gaan ter faveure van het Canadese Les invasions barbares. Nu, dertien jaar later, is daar de totaal geremasterde versie van het meesterwerk van regisseur Ben Sombogaart, die met De Tweeling toch wel de meest indrukwekkende film uit zijn carrière afleverde. De film is eindelijk op Blu-ray uitgebracht (en opnieuw op dvd) en volgens het doosje is de film in haarscherp beeld, met kristalhelder geluid te bewonderen. Het is niets teveel gezegd.

In de hoofdrollen zien we Thekla Reuten en Nadja Uhl. Reuten beleefde met haar rol als Lotte haar grote doorbraak. Toch is het de Duitse Uhl die excelleert als Anna, een rol die zij met veel gevoel vertolkt. Anna leidt een tragisch leven en wordt bij een stel Duitse boeren gedropt omdat ze aan tyfus zou leiden. De boeren familie gaat er dan ook vanuit dat Anna snel zal sterven, maar dat gebeurt niet. Ze mag niet naar school en moet de hele dag rotklusjes doen, als ze verliefd wordt op Martin die zich niet veel later op een wat naïeve wijze bij de Nazi’s aansluit. Iets wat niet gepikt wordt door de ‘oom’ van Anna, waarop hij haar verschrikkelijk toetakelt. Lotte leidt daarentegen een heerlijk leventje in Nederland. Ze leert piano te spelen en volgt een prima opleiding als ze verliefd wordt op de Joodse David. Dit zijn natuurlijk relaties die lijnrecht tegenover elkaar staan en richting het einde van de film roept dit dan ook een grimmige en pijnlijke vraag op.

Cinematografisch zit de film op zijn zachtst gezegd ook briljant in elkaar, iets wat in deze gerestaureerde nog beter naar voren komt. De prachtige beelden worden op een grauwe en ruwe manier naar het scherm vertaald, waardoor het tijdsbeeld erg sterk overkomen. Het Duitsland uit de jaren 30 is somber gefilmd, wat natuurlijk het gevoel zal versterken om je te verplaatsen in de schoenen van Anna. Dit voor zover dat mogelijk is natuurlijk. Voeg daartoe de prachtige muziek van Fons Merkies en je zal ruim twee uur geboeid en soms vol afschuw zitten kijken naar dit merkwaardige en vooral aangrijpende verhaal. De prachtige pianoklanken, met de bij tijd en wijlen melancholische klanken, versterken en het gevoel en de situaties die de tweeling op dramatische wijze moet doorstaan.

Extra’s: Naast een drietal trailers van uitgever E-One Entertainment is alleen de hoofdfilm op de Blu-ray te vinden die wij kregen toegestuurd. Voor een jubileum editie met een dergelijk onderwerp is dat natuurlijk een gemiste kans, want juist zo’n editie zou moeten overlopen van extra’s als een documentaire of op zijn minst een making of. Daarnaast had het een idee geweest om er een korte documentaire over het restaureren van de film op te zetten.

De Tweeling is een briljant oorlogsdrama dat diepe indruk op de kijker zal achterlaten en 13 jaar na de eerste releasedatum nog niks aan kracht heeft ingeboet. De niet minder dan briljant vertolkte rollen van Thekla Reuten en Nadja Uhl versterken het gevoel van wanhoop en machteloosheid. Iets dat versterkt wordt door de grauw en ruw geschoten beelden, in combinatie met de prachtige soundtrack. Het dilemma dat de film met zich meebrengt is duidelijk en aangrijpend. De Tweeling is bij het grote publiek wellicht een beetje in de vergetelheid geraakt, maar deze re-release maakt een (her)aanschaf zeker de moeite waard, want door de restauratie van de film wordt de beleving nog intenser dan hij al was.

Met dank aan Entertainment One Benelux voor het recensie-exemplaar.