Hans en Margje Sievez leiden een gelukkig leven met hun gezin op de kwekerij die ze bezitten. Als Hans op een dag de prediker Jozef Mieras tegenkomt neemt hun gelukkige leventje echter een dramatische omkeer. Jozef herinnert Hans aan zijn streng gelovige opvoeding en probeert hem zo opnieuw tot God te bekeren. Als Hans op een dag ervan overtuigd raakt dat hij direct met God in contact heeft gestaan heeft hij nog maar en doel voor ogen, namelijk zijn leven volledig toewijden aan het geloof. Langzaam maar zeker vervreemd Hans hierdoor van zijn familie, iets dat voor de nodige strubbelingen zorgt en waardoor hij werkelijkheid uit het oog verliest. Hans verstrikt steeds dieper en dieper in de sekte waarin hij belandt en zijn vrouw Marje moet lijdzaam toezien hoe haar man steeds verder wegglijdt.

Regisseur Ben Sombogaart durfde het aan de roman van Jan Siebelink te verfilmen, iets dat Paul Verhoeven jaren geleden niet durfde. Dit kwam omdat Verhoeven niet het idee had dat hij een onsympathiek hoofdpersoon als Hans Sievez op een juiste manier naar het scherm kon vertalen zonder het bronmateriaal aan te tasten. Sombogaart durfde dit in samenwerking met scenarist Hugo Heinen wel aan, waarbij hij Hans Sievez iets menselijker maakte. Een even gewaagde als gevaarlijke zet, vooral omdat de gelijknamige roman in hoog aanzien staat op de Nederlandse literaire boekenlijst. Toch resulteert de relatief kleine aanpassing in een toegankelijkere film, al blijft het nog steeds zware kost. Knielen op een Bed violen is dan ook niet een film geworden die je zomaar even opzet, maar wel eentje die een diepe indruk achter zal laten als je hem een kans geeft.

In de hoofdrol zien we Barry Atsma als Hans Sievez ten tonele verschijnen. Hoewel Atsma de rol zeer sterk naar het scherm vertaalt zijn er toch enkele scènes waarin hij tegen zijn beperkingen als acteur lijkt te lopen. Als Hans bijvoorbeeld zijn kassen door een storm de vernieling in ziet gaan en radeloos en woest zichzelf begint af te vragen waarom dit nou uitgerekend hem moest treffen, krijg je nergens echt de indruk dat Hans echt zo van streek is als zou moeten overkomen. Helaas kent de film meer van dit soort scènes. Het is een kleine smet op de film, maar wordt ruimschoots gecompenseerd door de naargeestige sfeer die de film constant uitademt. Dit is mede te danken aan het zeer sterke camerawerk dat onder leiding staat van Piotr Kukla. Door het constante gebruik van passende camerafilters krijgt de film vaak net het nodige duistere tintje.

Extra’s: Wat direct opvalt aan de Blu-ray uitgave is dat enig bonusmateriaal ontbreekt. Vreemd, aangezien we met deze Nederlandse film te maken hebben met de verfilming van ‘de grootste literaire sensatie uit de Nederlandse geschiedenis’, aldus het artwork van de Blu-ray. Waarom er geen enkele documentaire over het bronmateriaal, Jan Siebelink of desnoods het tot stand komen van de film op de Blu-ray staat is een raadsel. Ook interviews met cast en crew ontbreken. Het waarom is een raadsel en duidelijk een gemiste kans.

Knielen op een Bed Violen is een ijzersterke film over de pijnlijke keuze tussen liefde en geloof. De gewaagde keuze om hoofdpersoon Hans een meer sympathiek karakter te geven dan in het bronmateriaal is gewaagd maar pakt goed uit. Wel lijkt Barry Atsma soms tegen zijn beperkingen als acteur aan te lopen, al zou dat wellicht ook met de regie te maken kunnen hebben. We mogen ondanks dit punt van kritiek namelijk spreken van een van zijn beste rollen uit zijn carrière. Hoewel de film op het Belgische platteland is opgenomen, zorgt de prachtige cinematografie ervoor dat dit nergens opvalt. Al met al hebben we hier te maken met een pareltje van Nederlandse bodem, die helaas te somber is om voor de gezelligheid nogmaals op te zetten.

Met dank aan September Film voor het recensie-exemplaar.