De 93-jarige Sherlock Holmes leidt een teruggetrokken bestaan op een afgelegen boerderij in Sussex. Hij woont daar met zijn persoonlijke huishoudster en haar nieuwsgierige zoon die samen met Holmes de passie voor bijen deelt. Helaas laat het geheugen meneer Holmes hemsteeds vaker in de steek. Hij houdt nog een dagboek bij en er is een zaak die hem na vijftig jaar nog steeds bezig houdt. Het betreft een zaak rondom de dood van een jonge vrouw, waarvan Holmes zichzelf nog steeds de schuld geeft. Stukje bij beetje ontrafelt hij het mysterie en begint hij zich af te vragen of hij daadwerkelijke wel zoveel schuld heeft gehad aan haar dood als hij zelf steeds denkt.

Sherlock Holmes, wie kent die naam nou eigenlijk niet. Er zijn al veel verfilmingen geweest rondom de fictieve detective die in het leven werd geroepen door schrijver Sir Arthur Conan Doyle. In de film- en televisiewereld is hij vele gedaantes opgedoken, waarvan de films met Robert Downey Jr. en de Britse miniserie met Benedict Cumberbatch de meest recente voorbeelden zijn. Toch wijkt Mr. Holmes af van het concept dat we eigenlijk allemaal kennen. De film geeft een subtiel en bij tijd en wijlen dramatisch inzicht in wat er gebeurde met Sherlock Holmes aan het eind van zijn leven. De film is geregisseerd door Bill Condon, die voor dit project herenigd werd met Ian McKellen. Samen werkten zij aan Gods and Monsters dat een zelfde soort basis kende als deze film, want die film handelde om de laatste dagen van de regisseur van Frankenstein.

Sir Ian McKellen vertolkt op een briljante wijze de rol van Sherlock Holmes. McKellen brak pas op latere leeftijd door bij het grote publiek met zijn rol als Magneto in de X-Men-films en natuurlijk als Gandalf in Lord of the Rings. Toch komen de kwaliteiten van McKellen het beste rot zijn recht in dit soort kleinere producties en hij zet een geloofwaardige Sherlock Holmes neer die worstelt met de eerste tekenen van de ziekte van Alzheimer. Naast McKellen schittert de jonge Milo Parker als Roger, de zoon van de huishoudster van Holmes. De relatie tussen Roger en Holmes is aandoenlijk en de innige band tussen de twee brengt een flinke emotionele lading met zich mee. Parker staat een mooie toekomst te wachten staat als hij dit niveau blijft vasthouden, iets wat helaas geen garantie is bij kindacteurs.

De flashbacks naar de laatste zaak van Holmes werken prima in deze film. Hierdoor wordt het mysterie stukje bij beetje ontrafeld, waarbij er naar een dramatische climax wordt toegewerkt. De zaak gaat om een man die zijn vrouw laat volgen door Holmes omdat zij een paragnost bezoekt die haar geestelijk beïnvloed met een vreemd soort instrument. Misschien komt de film voor veel mensen iets te traag op gang, maar hier ligt in dit geval ook juist de kracht van de film. Het zorgt ervoor dat je sowieso flinke compassie begint te tonen voor de aftakelende Holmes, die van een briljante detective langzaam verandert in een oude vergeetachtige man. De bijkomende frustratie geeft ook te denken, want hoeveel briljante mensen op leeftijd kampen niet met hetzelfde probleem. Op dat gebied heeft Mr. Holmes een erg diepe laag die de gevoelige kijker flink aan het denken zal zetten.

Extra’s: Helaas bevat de dvd naast de hoofdfilm geen bonusmateriaal en dat is vrij opmerkelijk. Er zijn veel documentaires verschenen omtrent de inspiraties van Sir Arthur Conan Doyle voor de mythische speurneus en een documentaire was wel op zijn plaats geweest. Ook waren interviews met McKellen en Condon welkom geweest, want wat dreef de regisseur er toe om nou juist deze fase van Holmes te verfilmen? We zullen er via deze dvd helaas nooit achter komen.

Mr. Holmes is een sterke film over de meest beroemde speurneus ter wereld die met de bijkomende nadelen van zijn ouderdom worstelt. De film komt wat traag op gang, maar weet mede door de briljant acterende Sir Ian McKellen vanaf de eerste minuut te boeien. Hoewel de flashbacks naar de vijftig jaar oude zaak erg fictief aanvoelen, weet de kwaliteit van de cast en crew dit zorgvuldig te maskeren. Daarnaast is het camerawerk prachtig, waarmee de tijdsgeest treffend wordt weergegeven en krijgen we prachtige beelden te zien van het Engelse platteland. Mr. Holmes is een ervaring die je eigenlijk niet mag missen.

Met dank aan Paradiso Filmed Entertainment en Remain In Light voor het recensie-exemplaar.