In de nasleep van de spannende cliffhanger van vorig seizoen, waarin een gevangene twee cipiers onder schot houdt, ontstaat één grote chaos! Na de privatisering van Litchfield is er sprake van overbevolking en onkunde bij de bewakers, waardoor de gevangenen het heft in eigen handen kunnen nemen en er al snel een complete anarchie heerst in het cellenblok. De opstand geeft de vrouwen een vrijheid die ze nauwelijks aan lijken te kunnen, wat zorgt voor een nieuwe hiërarchie. De machtsverhoudingen veranderen helemaal zodra iemand een nieuw machtsmiddel in handen krijgt. Een ding is zeker, de dood van Poussey heeft iets in gang gezet en de rust is voorlopig nog niet wedergekeerd op Litchfield.

Waar streamingdiensten en het aanbod exclusief voor bepaalde diensten gemaakte series pas de laatste jaren echt een grote vlucht nemen, gaat Orange is the New Black al een tijdje mee. Sterker nog, de serie bestond al toen Netflix in 2013 ook ons land bereikte. Als je kijkt naar de hevige concurrentie is dat al een prestatie op zich, maar het is ook veelzeggend over hoe de serie in de smaak valt bij de kijkers. Het is dan ook niet gek dat er een zesde seizoen te zien is op Netflix en een zevende seizoen reeds is aangekondigd. Voor mensen die zich nog niet in streamingmedia hebben verdiept ligt nu ook het vijfde seizoen in de schappen op dvd, de Blu-ray is dit keer achterwege gelaten. De serie is bedacht door Jenji Kohan, die eerder al hoge ogen gooide met Weeds, en is gebaseerd op de autobiografie van Piper Kerman, waar de serie ook haar naam aan ontleend.

Ook in dit vijfde seizoen valt er weer genoeg te beleven in de Litchfield gevangenis, die enkel en alleen bevolkt wordt door vrouwelijke gevangenen. Voornaamste personage is en blijft Piper Chapman, die als blond popje in de bizarre gevangeniswereld terecht komt, waar ze haar weg moet zien te vinden binnen een opmerkelijke groep mede-gevangenen. Dit seizoen staat in het teken van de nasleep van de cliffhanger van het vorige seizoen. De ontstane chaos heeft namelijk grote gevolgen en leidt tot een gevangenenopstand die de verhoudingen behoorlijk op scherp zet. Ook zorgt het ervoor dat de strakke mozaïekvertelling werkelijk alle kanten op vliegt. Vooral dat laatste zal even wennen zijn voor de vaste volgers van de serie. Anderzijds is het wel een frisse wind die de serie goed kon gebruiken.

Toch verliest de serie dit seizoen door alle gevolgen van de oproer het realisme soms wel een beetje uit het oog, net of de schrijvers soms ook niet helemaal wisten wat ze met alle vrijheden aan moesten. Meer dan eens zal de kijker dan ook met enige verwondering naar het scherm staren. Alles heeft ook tot gevolg dat het komedie gehalte dit seizoen behoorlijk naar de achtergrond wordt gedreven, waarbij we vooral ook een blik krijgen op de duistere kant van de personages. Dit is natuurlijk best een gewaagde koerswijziging, maar zoals gezegd, misschien wel eens nodig. Het zorgt er ongetwijfeld voor dat dit seizoen ervoor zal zorgen dat sommige vaste kijkers teleurgesteld zijn, of misschien zelfs afhaken. Toch valt het lef van de makers te prijzen en blijft de serie nog steeds een van de beste Netflix-series, iets wat gezien de concurrentie alleen al een prestatie is.

Extra’s: Het is opvallend dat dit seizoen enkel op dvd verschijnt, voor het eerst bij deze serie. Dit is natuurlijk een doorn in het oog van de verzamelaar en een spijtige keuze van distributeur Entertainment One.

Orange is the New Black – seizoen 5 biedt een flinke koerswijzigingen die niet bij iedereen even goed zal vallen. Dit was wellicht nodig voor een frisse wind, maar dit seizoen is daardoor soms wat onevenwichtig. Waar humor en drama in eerdere seizoenen evenwichtig hand in hand gingen, troeft het drama de komedie hier op een soms wat onaangename af. Het zorgt ervoor dat niet alle fans met een even tevreden gevoel op dit seizoen zullen terugkijken. Ook zal het op deze manier lastig zijn om met dit seizoen nieuwe kijkers te binden. De fenomenale finale maakt gelukkig een hoop goed en als we de berichten moeten geloven lijkt het zesde seizoen weer wat strakker georganiseerd te worden. Wellicht is het dus gewoon even doorbijten en dan reikhalzend uitkijken naar seizoen zes.

Met dank aan Entertainment One Benelux voor het recensie-exemplaar.