Anne bezoekt haar vader Anthony in zijn flat in Londen, nadat er zich een incident heeft voorgevallen met zijn verzorger. Anthony lijdt aan dementie en vergeet voortdurend belangrijke gebeurtenissen uit het verleden en ook waar dingen in zijn flat, dit ondank dat hij die elke dag op dezelfde plek neerlegt. Hij vertelt Anne dat hij denkt dat zijn verzorger zijn horloge heeft gestolen, dat terwijl hij hem even later zelf weer draagt. Anne vertelt hem dat ze op het punt staat om met haar partner naar Parijs te verhuizen. Het zorgt voor nogal wat verwarring bij Anthony, die dacht dat ze nog samen was met James, van wie ze reeds vijf jaar gescheiden is. Terwijl Anthony de verpleeghulp weigert, die zijn dochter voor hem probeert te regelen, raakt hij de realiteit steeds verder kwijt en raakt hij ook steeds verder gefrustreerd.

In 2012 schreef en regisseerde de Franse auteur Florian Zeller het toneelstuk Le Père, als onderdeel van een theatertrilogie die verder bestaat uit La Mère (2010) en Le Fils (2018). Het werk werd in 2014 bekroond met de Molière-prijs voor beste toneelstuk en in de daaropvolgende jaren werd het stuk vertaald met behulp van Zellers’ vaste vertaler Christopher Hampton en werd er ook een Britse en Amerikaanse versie van het toneelstuk opgevoerd. Het stuk werd overladen met lovende kritieken en werd beschouwd als “het meest geprezen nieuwe toneelstuk van het afgelopen decennium”. Het resulteerde zelfs al eens in een verfilming; in 2015 verscheen de Franse film Floride van de hand van regisseur Philippe Le Guay. Vier jaar later werd, in de aanloop naar het filmfestival van Cannes, bekend dat Zeller zelf een Engelstalige film zou regisseur.

Rond diezelfde tijd werd ook bekend gemaakt dat Olivia Colman en Anthony Hopkins de hoofdrollen zouden vertolken, waarna de cast later uitgebreid werd met onder meer Rufus Sewell, Imogen Poots en Olivia Williams. Colman is sinds het begin van dit millennium te zien geweest in menig televisieserie, maar pas de laatste jaren nam haar carrière echt een vlucht met rollen in Broadchurch, The Crown en natuurlijk haar Oscarwinnende rol in The Favourite. Hopkins is op zijn beurt niet meer weg te denken uit het filmlandschap sinds hij in 1991 menig kijker liet sidderen van angst met zijn vertolking van Dr. Hannibal Lecter. Dat de ondertussen 83-jarige acteur nog steeds op het hoogste niveau mee kan, onderstreept hij hier nog maar eens met een Oscarwinnende performance. Een beloning waar veel om te doen was, maar als de dementerende Anthony laat hij een indrukwekkend breed scala aan emoties zien. En waar hij de laatste jaren met regelmaat te zien was in blockbusters, lijkt hij juist hier helemaal in zijn element. Het is soms hartverscheurend hoe hij zichzelf en ook de mensen om zich heen mee probeert te nemen in zijn beleving. Iets wat uiteindelijk leidt tot vereenzaming en een toenemende frustratie bij Anthony.

Maar voor wie denkt dat de film volledig rust op de schouders van de excellerende cast heeft het mis. Want je zou hier welhaast rechtlijnige film verwachten, waarin een dementerende man en zijn dochter worden gefilmd. Maar hier weet Zeller te verrassen met zijn puntige verhaaltijd. Niet alleen schetst hij ons een vader-dochter relatie, maar ook een verhaal waarbij realiteit wordt afgewisseld met wat zich afspeelt in het hoofd van Anthony. Het zorgt ervoor dat je als in eerste instantie de film begint en deze ondergaat als iedere andere film, maar een volgend moment blijkt dat je op het verkeerde been bent gezet en de werkelijkheid anders in elkaar zit. Of juist andersom, of hij schetst een scène uit meerdere perspectieven. Het is opwindende stijl van vertellen, die ervoor zorgt dat de film haast thrillerachtige momenten kent. En het mooiste van alles is nog dat dit wordt gedaan zonder de oorsprong van het toneelstuk te verloochenen, want de film speelt zich hoofdzakelijk in een huis was. Het is werkelijk een prestatie van formaat van de in de filmwereld debuterende Zeller, die niet voor niets een Oscar mocht ophalen in de categorie Best Adapted Screenplay en binnenkort aan de slag zal gaan met een opvolger genaamd The Son.

Extra’s: Naast de film is het leuk om te zien dat Cinéart Nederland ook wat verwijderde scènes als bonusmateriaal heeft toegevoegd. Het is wellicht minimaal, we zien amper een handvol scènes en de speelduur is minimaal, maar wel een kwalitatieve aanvulling.

The Father is een ijzersterk geacteerd, empathisch beeld van dementie. Qua setting doet de film wat denken aan het Franse Amour, al bekijkt regisseur Florian Zeller de situatie niet alleen van afstand, maar neemt hij je ook mee in de wereld van zowel de dochter als vader. Door de manier waarop dit met elkaar gesneden is, schotelt hij ons een boeiend schouwspel voor. Het is een waanzinnige prestatie voor een debuterend filmregisseur, die eigenlijk alleen ervaring heeft op gedaan met toneelstukken. Dat het een stuk van hemzelf is werkt hierbij wellicht in zijn voordeel en ook wordt hij geholpen door zijn uitstekende cast. Waar je enerzijds kan genieten van Colman als dochter, die bijna wanhopig probeert haar vader de zorg te bieden die hij nodig heeft, zien we anderzijds ook een excellerende Hopkins in de vaderrol. Waar Hopkins de laatste jaren vooral tegen zijn leeftijd leek te vechten met rollen in diverse blockbusters, lijkt hij hier zijn leeftijd te omarmen. Het levert een werkelijk fabelachtig goede rol op, waarvoor hij terecht een Oscar mee naar huis mocht nemen. Het maakt The Father tot een opwindende en eerlijke studie van dementie.

Met dank aan Cinéart Nederland voor het recensie-exemplaar.