Stanley Hillis is misschien wel een van de meest beruchte criminelen ooit in Nederland ooit. Waar hij nog begon als uiterst charmante bankrover en inbreker, ontpopte hij zich in rap tempo tot een ongrijpbare drugshandelaar. Als Stanley er op een dag achterkomt dat de overheid wiet wil binnensmokkelen om zodoende een zaak op te lossen, ziet hij zijn kans schoon. Maar na het succesvol importeren van wiet wordt het al snel tijd om een stap verder te gaan door het smokkelen van harddrugs, notabene met hulp van de douane. Het naar een hoger niveau tillen van zijn werkzaamheden zorgt echter ook voor enkele strubbelingen binnen zijn organisatie. De regel van Stanley hierin is echter duidelijk: wie praat die gaat. Ook zorgt een vondst van wapens en explosieven voor een ruzie tussen verschillende rechercheteams. Toch sluit het net zich langzaam rond Stanley en het lijkt met hem gedaan, maar dan komt zijn zakenpartner Govert Kroon met het idee om een nieuwe cokelijn op te zetten.

Deze vierdelige mini-serie gaat over een van de beruchtste criminelen van Nederland; Stanley Hillis, in de onderwereld beter bekend onder de naam “de Ouwe”. Hij startte zijn criminele loopbaan als bankovervaller, samen met de beruchte Joegoslavische criminelen Željko Ražnatović en Kola Kostovski. Het zorgde ervoor dat Hillis meermaals in de Scheveningse gevangenis belandde, waaruit hij destijds twee keer wist te ontsnappen. Ook ontsnapte hij uit de Koepelgevangenis in Arnhem en de beruchte Bijlmerbajes. Deze ontsnappingen zorgden ervoor dat Hillis al snel een beruchte naam werd in de onderwereld. Samen met Mink Kok en Jan Femer vulden ze al snel het gat op dat was ontstaan na de liquidatie van Klaas Bruinsma. Het drietal verdiende miljoenen in de handel van XTC.

De rol van Hillis wordt in deze serie gespeeld door Jeroen Spitzenberger, een acteur die toch vooral bekend is van zijn rollen in Nederlandse romantische komedies als Mannenharten en Ja, ik wil!. Toch liet hij in Süskind al eens zien dat hij meer in zijn mars heeft, iets dat hij met deze rol nog maar eens onderstreept. Dat er bij het maken van deze serie flink wat gesjoemeld is met de feiten zal bij niemand als nieuws aankomen. Vaak wordt zoiets gedaan om zaken te benadrukken of de entertainment waarde te vergroten. Het is iets dat we ook al eens zagen bij de RTL-serie Judas, de boekverfilming van Astrid Holleeder over het wel en wee van haar broer Willem. Wat hier echter opvalt is dat Holleeder hier vrijwel buiten schot blijft en dat is best vreemd te noemen. ‘De Neus’ had namelijk een meer dan redelijk aandeel in het verhaal van Stanley H. Het zorgt ervoor dat de serie weliswaar gebaseerd is op een waargebeurd verhaal, maar het toch vreemd is om te zien dat er de nodige zaken uit de recente misdaadgeschiedenis van ons land verdraait worden. We zien dit zelfs in het hernoemen van hoofdpersonen als de toenmalig officier van Justitie Fred Teeven, die hier Ted Vreeken heet.

Hier en daar voelt de serie nog wat chaotisch aan, iets dat zorgt voor een soms wat onplezierige kijkervaring. Aan de hand van een overdaad aan flashbacks wordt je als kijker meegenomen in de bizarre wereld van de drugscriminaliteit. Hier krijgt vooral de montage alle ruimte om te schitteren, waardoor je, in combinatie met archiefbeelden van het Amsterdam van de jaren tachtig, een prima tijdsbeeld krijgt voorgeschoteld. Hoogtepunt van de serie zit in de tweede aflevering als de beruchte IRT-affaire aan bod komt. We zien de bijna absurde situatie dat de Nederlandse opsporingsdiensten gecontroleerd drugs probeert te smokkelen om zo de grote jongens te kunnen pakken. Met een kleine 50 minuten per aflevering, verdeeld over vier episodes, voelt de serie niets te lang aan. Sterker nog, de serie duurt eigenlijk veel te kort voor het verhaal dat men wil vertellen, al zorgt dit er wel voor dat het tempo onverminderd hoog blijft en je na afloop alleen maar meer wil.

Extra’s: Naast de vier afleveringen is er helaas geen bonusmateriaal te vinden op de twee discs tellende release.

Stanley H. is een sterk geacteerde en vlot gemonteerde mini-serie van eigen bodem. Met vier afleveringen van vijftig minuten is de mini-serie iets langer dan de gemiddelde bioscoopfilm, maar eigenlijk had het geheel nog wel wat langer had mogen duren. Jeroen Spitzenberger bewijst opnieuw een erg goed en veelzijdig acteur te zijn in zijn rol als een van Nederlands meest beruchte criminelen. De serie beleeft een wat vroeg hoogtepunt in de tweede aflevering, maar de rest van de serie doet er eigenlijk amper voor onder. Het is de kwaliteit die we eigenlijk wel gewend zijn van NPO-series, hoewel we wel moeten constateren dat feiten en fictie meermaals flink verdraait worden om tot een fijn geheel te komen. Toch doet dit niets af van het feit dat Stanley H. gewoon een ijzersterke mini-serie is geworden, waarbij in vogelvlucht bijna 50 jaar aan Nederlandse criminaliteitsgeschiedenis de revue passeert.

Met dank aan Dutch FilmWorks voor het recensie-exemplaar.