Gefilmd in een mysterieuze neo noir-stijl staat Se7en te boek als een van de best geschreven en inventieve thrillers aller tijden. Alle Hollywoodclichés worden vermeden en de focus blijft de gehele film op het verhaal en de over te brengen boodschap. We zien hoe het verhaal zich langzaam ontrafelt, zonder hierbij af te dwalen naar irrelevante zaken, en hoe het zich langs onderhoudende en schokkende zaken zich richting de zevende zonde begeeft. De film is deprimerend op een prettige manier en bovendien kreeg Brad Pitt hier voor het eerst de kans om te laten zien dat hij meer kon dan het spelen van de mooie jongen.

Let op: dit artikel bevat (twintig jaar oude) spoilers.

Een van de opvallendste en belangrijkste zaken aan Se7en is hoe de film opent met de routine van William Somerset, om vervolgens de overgang te maken naar de schokkende, springerige openingstitels. Laten we beginnen bij de routine van Somerset. We zien in een shot hoe hij diverse zorgvuldig klaargelegde voorwerpen op zak steekt; een smetteloos witte zakdoek, een stiletto, een pen, een dienstwapen in holster en een badge. Een geweldige vondst die veel zegt over het personage en direct een van de beste voorbeelden van non-verbale communicatie. Een blik op zijn kersverse collega Mills toont ons daarnaast gelijk het contrast tussen de twee. Na de introductie van Somerset, die eindigt met een metronoom, belanden we bij de openingstitels van Kyle Cooper. Het knappe is dat je als kijker direct een gevoel krijgt waar de hoofdpersonages het tegenop moeten nemen. In drie luttele minuten wordt, wederom non-verbaal, John Doe bij de film betrokken. Dit terwijl hij, afgezien van een korte cameo, pas na ruim anderhalf uur zijn intrede doet als hij hevig bebloed het politiebureau betreedt om zichzelf aan te geven.

De filmrechten op het script van Andrew Kevin Walker werden in 1991 gekocht door New Line Cinema. Zoals vaker bij zijn werk verzocht de studio diverse aanpassingen, omdat het script te duister zou zijn voor de doelgroep. De onaangepaste versie van het script belande echter door een fout van New Line Cinema bij David Fincher, die nog steeds aan het bijkomen was van de deceptie van zijn debuutfilm Alien3. Bij die productie kreeg hij alles behalve de vrije hand en het resulteerde erin dat hij zich in de hierop volgende jaren weer terugtrok in de wereld van commercials en muziek-videoclips, waar hij eerder grote successen had geboekt. Fincher was direct verkocht toen hij het script uiteindelijk las. Het probleem was echter dat producent Kopelson voet bij stuk probeerde te houden betreft de wijzigingen aan het script, met als belangrijkste het schrappen van de ‘hoofd-in-een-doos’ eindscène. Toen Brad Pitt, die kort voor zijn werk aan Se7en een emotionele eindscène zag sneuvelen bij Legends of the Fall, en Morgan Freeman het nieuwe einde lazen schaarden zij zich achter David Fincher. Ze dreigden zelfs uit het project te stappen als het originele einde niet werd gehandhaafd.

De film zelf concentreert zich op twee rechercheurs die op zoek zijn naar een seriemoordenaar die doodt volgens de zeven hoofdzonden. Hoofdzonde is een term die voornamelijk in de Rooms-Katholieke kerk wordt gebruikt en die ieder aan de basis liggen van vele andere zonden. De zeven hoofdzonden zijn: Superbia (hoogmoed, ijdelheid), Avaritia (hebzucht, gierigheid), Luxuria (onkuisheid, lust), Invidia (nijd, jaloezie, afgunst), Gula (onmatigheid, gulzigheid), Ira (woede, gramschap) en Acedia (gemakzucht, luiheid). De zeven hebben een belangrijke rol in de Divina Commedia van Dante Alighieri. Dit zien we ook duidelijk terug in de film als Somerset zijn werk in de late uurtjes voortzet door zich in een bibliotheek te verdiepen in verband met de moorden met dergelijke klassieke werken. Hij komt hier duidelijk vaker, gezien de herkenning met de kaartende beveiligers, die hem begeleiden met de prachtige klanken van Air Suite No. 3 in D Major van Johann Sebastian Bach. De soundtrack is sowieso erg sterk en divers, met een mix van klassiekers als Trouble Man van Marvin Gaye en I Cover the Waterfront van Billie Holiday, een score van Trent Reznor en nieuw werk als het onheilspellende The Heart’s Filthy Lesson van David Bowie.

Wat opvalt aan Se7en is het oog voor detail. Zo waren alle boeken van John Doe echt en kostte het twee maanden om ze te maken. Ook valt het op dat geen van de gruwelijke moorden door de seriemoordenaar daadwerkelijk zichtbaar in beeld wordt gebracht. De enige zichtbare moord is de moord op John Doe aan het einde van de film. Het tekent nog maar eens de kracht van suggestie. Het aandeel van Kevin Spacey in de film, die de seriemoordenaar speelt, bleef overigens onbekend tot aan het moment dat hij daadwerkelijk in beeld komt. In eerste instantie wilden de producers hem een top billing geven, maar stond hij erop dat zijn naam niet voorkwam op het promotiemateriaal en op de aantiteling om zo de kijkers te verrassen met de identiteit van de seriemoordenaar en zijn deelname. Ter compensatie komt zijn naam tweemaal voor op de aftiteling; de eerste keer voor de aftiteling begint en de tweede keer in de opsomming van de cast. Een bijkomend voordeel voor Spacey was dat hij niet hoefde deel te nemen aan de promotionele activiteiten bij de release.

De donkere en sombere stijl van filmen, verzorgd door Daius Khondji, zorgt ervoor dat de spanning de gehele film voelbaar blijft. Zelfs als de regenachtige stad setting voor het slotakkoord wordt ingeruild voor het platteland. Na het schokkende einde, wat menig kijker met een naar gevoel achterlaat volgt een aftiteling in de stijl van de aantiteling. Toch wordt ook hier weer een bijzondere draai aan gegeven door deze van boven naar beneden over het scherm te laten lopen. Het is een aftiteling die zo uit de vingers van John Doe had kunnen komen, aldus de wens van Fincher. Ondanks, of wellicht juist door, het anti-Hollywood einde werd de film een groot succes die het tienvoudige van het budget in het laatje zou brengen en zelfs als je bekend bent met de afloop blijft het een film die je met regelmaat eens kan bekijken. Het tekent de klassieker.

In de rubriek Magnum Opus verschenen eerder artikelen over: Once Upon a Time in America | The Silence of the Lambs | Nuovo Cinema Paradiso