Toen Ian Fleming in 1953 met Casino Royale zijn eerste James Bond-roman uitbracht kon hij nooit vermoeden dat dit het begin zou zijn rond een mediafranchise rondom de gelijknamige fictieve geheimagent van de Secret Intelligence Service. Na zijn overlijden in 1964 werden niet alleen de Bondromans voortgezet, ook werden de verhalen bewerkt tot hoorspelen, strips en videospellen. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de films, die tezamen uitgroeiden tot een van de succesvolste filmreeksen aller tijden. Afgelopen 2 april was de eigenlijke releasedatum van No Time To Die, alweer de 25ste film in de reeks. Het is een jubileum dat uitgesteld diende te worden als gevolg van de uitbraak van het coronavirus (COVID-19). De nieuwe beoogde releasedatum in Nederland is nu 12 november 2020 en dat geeft ons mooi de kans om nog eens terug te blikken naar de eerdere avonturen van onze geliefde geheimagent. We vervolgen de reeks met een film waarin we de terugkeer van een oude bekende van Bond zien.

Team Mendes 2.0

In het jaar na het verschijnen van Skyfall waren er diverse tegenstrijdige berichten over de volgende film in de reeks, op dat moment nog simpelweg Bond 24 getiteld. Zo zei regisseur Sam Mendes in maart 2013 nog dat hij zeker niet zou terugkeren, iets waar hij later op terugkwam. Niet dat er geen andere regisseur overwogen werd overigens, want later maakte Nicolas Winding Refn bekend dat hij een aanbod had gekregen om de film te regisseren. Mendes kwam echter terug op zijn besluit nadat hij het script had gelezen en wel brood zag in de lange termijn plannen van de franchise. Het was de eerste keer sinds License to Kill, destijds was het John Glen die zijn vijfde achtereenvolgende Bondfilm regisseerde, dat een regisseur aan het roer stond van twee Bondfilm achter elkaar. Met de terugkeer van Mendes keerde ook componist Thomas Newman terug, evenals productieontwerper Dennis Gassner. Door de drukke agenda van Roger Deakins moest Mendes wel een beroep doen op een andere cinematograaf. De keuze hiervoor viel op Hoyte van Hoytema, een cameraman met Nederlandse roots die eerder verantwoordelijk was voor Tinker Tailor Soldier Spy en net Christopher Nolans’ Interstellar had afgerond.

SPECTRE

Met deze film kwam er ook eindelijk een definitief einde aan een juridisch getouwtrek dat al speelde sinds 1961; SPecial Executive for Counter-intelligence, Terrorism, Revenge and Extortion (SPECTRE) keert terug! De lange afwezigheid had te maken met een tientallen jaren durend juridisch gevecht met Kevin McClory rond de rechten op het boek Thunderball, waarin de organisatie voor het eerst wordt genoemd. De spanningen liepen keer op keer hoog op tot deze in de jaren 80 een hoogtepunt bereikte. Zo rekende Roger Moore als Bond in de precreditsscène van For Your Eyes Only met een botte bijl af met een schurk die verdomd veel weg had van Blofeld en McClory wist het zelfs voor elkaar te krijgen om met Never Say Never Again een eigen Bondfilm van de grond te krijgen. Jarenlang dreigde dat laatste scenario zich te herhalen, waarbij McClory zowel Pierce Brosnan als Timothy Dalton probeerde te verleiden tot een terugkeer (iets wat zij overigens weigerden uit respect voor de Broccoli’s). Pas in november 2013, zeven jaar na het overlijden van McClory, werden de geschillen met diens nabestaanden opgelost en kwamen de filmrechten bij Eon Productions te liggen. Het maakte de weg vrij voor de herintroductie van SPECTRE, alsmede diens legendarische kopman Ernst Stavro Blofeld. Echter; In de vorige Bondfilms met Craig was er sprake van Quantum als grootse organisatie achter al het kwaad. Het werd creatief opgelost door uit de doeken te doen dat Quantum eigenlijk niets meer was dan een dekmantel om SPECTRE te beschermen.

Het schrijfproces

Spectre markeerde de terugkeer van schrijvers die ook aan recente vorige films werkten. Zo werd er opnieuw een beroep gedaan op John Logan, de schrijver van Skyfall, en werd ook weer een beroep gedaan op het duo Neal Purvis en Robert Wade, die ook al betrokken waren bij vijf eerdere Bondfilms. Nieuw was Jez Butterworth, die eerder vooral werk had gedaan aan toneelstukken. Hij werd ingehuurd om het script verder op te poetsen, waarbij hij werd geassisteerd door Mendes en Craig. Ondanks dat Spectre een origineel verhaal betreft, werd ook het werk van geestelijk vader Ian Fleming ter hande genomen. Mendes was namelijk op zoek naar een verhaallijn dat kon voort borduren op Bonds’ jeugd, iets waar we al kennis mee maakten in Skyfall. Hij stuitte hierbij op Hannes Oberhauser in Flemings’ korte verhaal Octopussy, een vaderfiguur die zich over Bond had ontfermd hij op 12-jarige leeftijd wees werd. Hierop kwam Mendes op het verhaal van Franz, een volbloed zoon van Hannes die door Bond min of meer werd verstoten uit het nest. Het maakt aartsvijander Blofeld niet minder dan de stiefbroer van Bond.

Casting

Nadat Craig in 2012 zijn contract verlengde met twee films, was het redelijk vanzelfsprekend dat hij na het succesvolle Skyfall opnieuw te zien zou zijn als Bond in Spectre. Daarnaast zien we een aantal vaste personages terug die in Skyfal werden herintroduceert. Zo zien we Ralph Fiennes opnieuw als M, Naomie Harris als Eve Moneypenny en Ben Whishaw als Q. Christoph Waltz werd gecast als Franz Oberhauser, maar gezien de titel Spectre ging eigenlijk gelijk al het verhaal dat Oberhauser eigenlijk Blofeld zou zijn. Toch werd dit in eerste instantie nog ontkent door Waltz, die in diverse interviews benadrukte dat zijn personage echt Franz Oberhauser zou heten. Pas bij de release werd onthuld dat hij Blofeld is. Spectre markeert ook de terugkeer van Deen Jesper Christensen als Mr. White. Zijn personage werd naar verluidt vermoord in een scène die bedoeld was als een epiloog van Quantum of Solace, maar deze werd verwijderd uit de laatste versie wat zijn terugkeer in Spectre mogelijk maakte.

Voor de rol van Mr. Hinx, het hulpje van Blofeld werd gezocht naar een stille handlanger, een man met een achtergrond in contactsporten in de traditie van klassieke schurken als Oddjob en Jaws. Deze werd uiteindelijk gevonden in voormalig WWE kampioen Dave Bautista. Even vreesde Mendes nog dat Bautista wellicht zou afhaken als hij zou horen dat hij amper tekst heeft in de film, maar de levenslang Bondfan zag die uitdaging juist wel zitten. Voor de keuze van een Bondgirl werd besloten tot een koerswijziging. Na het casten van de relatief onervaren Bérénice Marlohe in Skyfall, werd voor Spectre besloten om een meer ervaren actrice als Bondgirl in te huren. Voor de rol van Madeleine Swann viel de keuze uiteindelijk op Léa Seydoux, een Franse actrice die eerder hoge ogen gooide met La Vie d’Adèle – Chapitres 1 & 2, en ook Monica Belucci sloot zich aan bij de cast.

De opnames

De opnames van Spectre gingen op 8 december 2014 van start in Pinewood Studios, vanwaar men zou uitwaaieren over Londen, Mexico-Stad en Rome. In Oostenrijk werd van december 2014 tot februari 2015 gefilmd in de omgeving van Sölden, onder andere op de Ötztaler Gletscherstraße, Rettenbachferner en de aangrenzende piste en kabelbaan. Het Ice Q Restaurant in Sölden deed dienst als Hoffler Klinik, de fictieve privé kliniek in de Oostenrijkse Alpen die we in de film zien. Ook werd er een actiescène opgenomen met een Land Rover Defender Bigfoot en een Range Rover Sport. De productie werd tijdelijk stilgelegd omdat Craig zijn knie verstuikt en later nog eens drie crewleden gewond raakten bij een ongeval met een filmvoertuig. Daarna verplaatste de productie zich terug naar Londen, waar Blenheim Palace in Oxfordshire dienst deed als locatie in Rome. Dit voordat de productie voor vijf weken daadwerkelijk naar Rome zou verhuizen.

In Rome werd gefilmd bij onder andere de Ponte Sisto en het Forum Romanum, maar alles ging niet bepaald vanzelf. Zo kreeg de productie te maken met tegenstand van verschillende belangengroepen en stadsbesturen, die bezorgd waren over de mogelijke schade aan historische locaties in de stad. Alles werd uitvoerig gepland en het resulteerde onder meer in een achtervolging tussen een exclusieve Aston Martin DB10 en een Jaguar C-X75 langs de oevers van de Tiber en door de straten van Rome. Nadat de opnames in Rome voltooid werden, verplaatste de productie zich eind maart 2015 richting Mexico-Stad voor de precreditsscène. Destijds vond geen Dag van de Doden plaats (normaliter begin november), maar vanwege de interesse van Spectre, en de wens van de regering om de pre-Spaanse Mexicaanse cultuur te promoten, besloten de federale en lokale autoriteiten om een ​​echte “Día de Muertos” -parade te organiseren door de Paseo de la Reforma en Centro Histórico op 29 oktober 2016. Later werd ook gefilmd in het historisch centrum, waarbij onder meer het Plaza de la Constitución werd gebruikt voor de sensationele stunts uitgevoerd met een Messerschmitt-Bölkow-Blohm Bo 105- helikopter.

Na de opnames in Mexico werd Daniel Craig naar New York gevlogen om daar een relatief ​​kleine operatie aan zijn knie te ondergaan. Er werd gemeld dat het filmen niet zou worden beïnvloed en ondanks dat hij, zoals gepland, op 22 april weer klaar was om te filmen in Pinewood Studios, werden sommige delen van de Mexico-scene afgerond met stuntdubbels, waarna de gezichten digitaal werden vervangen door die van Craig. Op 17 mei 2015 vonden de opnames plaats op de Theems in Londen. Stuntscènes met Craig en Seydoux op een speedboot en een laagvliegende helikopter nabij Westminster Bridge werden ’s nachts gefilmd. De helikoptercrash van Blofeld werd gedaan met twee grote helikoptermodellen, de rotorbladen en landschapsschade werden digitaal toegevoegd in de postproductie. Ten slotte werd gefilmd in Oujda, Tanger en Erfoud in Marokko. Een van de gefilmde explosies in Marokko betekende een Guinness World Record voor de “Largest film stunt explosion” in de filmgeschiedenis, met 8.140 liter aan kerosine and 24 ladingen met elk een kilogram aan zware explosieven. De opnames eindigen uiteindelijk na 128 dagen op 5 juli 2015, waarna er een uitgebreid afsluitingsfeest werd gegeven voor de postproductie van start ging.

Het verhaal

Nadat Bond kort na haar overlijden een videoboodschap ontvangen, reist Bond op advies van de vorige M af naar Mexico-Stad. Daar gaat hij op zoek naar Marco Sciarra, die op zijn beurt op zoek is naar ‘The Pale King’. Bond weet Sciarra te doden, waarna diens ring hem op het spoor brengt van een geheimzinnige organisatie. Tegelijkertijd vecht M een politieke strijd uit over het voortbestaan van zijn inlichtingendienst. Deze is ontstaan na een fusie van MI6 en MI5 en wordt geleidt door Max Denbigh, bijgenaamd C. Deze C ziet geen toekomst voor de volgens hem achterhaalde 00-sectie en is van plan een samenwerkingsverband op te zetten tussen de inlichtingendienst van meerdere landen. De zoektocht van Bond leidt hem naar Rome, waar hij een vergadering bijwoont van de organisatie, SPECTRE genaamd. Daar ontdekt hij niet alleen wie bedoeld wordt met ‘The Pale King’, maar komt hij ook achter de waarheid van SPECTRE.

Leuke feitjes

· Met een budget dat geschat wordt op maar liefst 350 miljoen dollar (inclusief een marketingbudget van 100 miljoen dollar) is Spectre zonder meer de duurste Bondfilm ooit.
· De Bondfilms met Craig als Bond zijn een uiterste qua speelduur. Waar Casino Royale (145 minuten) tot op dat moment de langste Bondfilm was, volgde met Quantum of Solace (106 minuten) de kortste. Met Skyfall (143 minuten) werd vervolgens de speelduur van Casino Royale benaderd, om deze met Spectre uiteindelijk te overtreffen (148 minuten). Naar verluidt wordt dit met No Time To Die overigens wederom overtroffen.
· Nadat Adele een Oscar won voor haar nummer Skyfall, werd dit kunstje herhaal door Sam Smith met het nummer Writing’s On The Wall.
· De Britse band Radiohead kregen in eerste instantie de opdracht om een titelsong te schrijven. Zij leverden echter Man of War in, een onuitgebracht nummer dat al stamde uit de jaren 90. Voorwaarde was echter dat het een nummer moest zijn dat specifiek voor de film is geschreven. Ze kregen hierop een tweede kans en leverden Spectre in, een splinternieuwe track. Deze werd alleen ook afgekeurd nadat deze te melancholisch werd bevonden. Het nummer werd wel nog uitgebracht als b-kant van hun single Burn the Witch van het album A Moon Shaped Pool.
· Voor de opnames tijdens de “Día de Muertos” -parade in Mexico-Stad werden 250.000 figuranten gebruikt.
· Monica Bellucci had eerder auditie gedaan voor de rol van Paris Carver in Tomorrow Never Dies, een rol die uiteindelijk naar Teri Hatcher ging. Met het spelen van Lucia Sciarra op haar vijftigste werd ze de oudste actrice die als Bond-girl werd gecast .
· Voor de opnames van Spectre werd door cameraman Hoyte van Hoytema naast de populaire 6K Arri Alexa 65mm ook Kodak 35 mm film gebruikt, dit in tegenstelling tot het volledig digitaal geschoten Skyfall.
· Bij een grote hack (digitale diefstal) in november 2014 werd het eerste script van de film buitgemaakt. Ook werden vijf voor de film gebouwde Range Rovers gestolen.
· De Jaguar C-X75 die te zien is in de film, is een hybride conceptauto van het Britse merk Jaguar. De naam van de C-X75 is gebaseerd op het vijfenzeventigjarig bestaan van Jaguar, de C staat voor “Concept”, de X voor “Experimental”. Origineel beschikt de auto naast vier elektromotoren over twee gasturbines die de accu’s opladen. Toch werd de auto voor de film zo omgebouwd dat men gebruik kon maken van een normale verbrandingsmotor, om de kans op technische problemen te minimaliseren. De C-X75 werd verder niet in productie genomen.

Zekerheid boven originaliteit

Spectre ging op 26 oktober 2015 in première in de Royal Albert Hall. Ondanks dat de film het zowel bij criciti als financieel gezien niet zo goed deed als voorganger Skyfall, werden wel de actiescènes, cinematografie, acteerwerk en score geprezen. Wat dat betreft is de precreditsscène in Mexico-Stad zowel technisch als qua sensatie een (te) vroeg hoogtepunt van de film. Maar wat de film nog wel het meest in de weg lijkt te zitten is de buitensporige speelduur. Daarnaast haalde menig criticus aan dat de originaliteit van Skyfall hier juist weer werd ingeruild voor een weinig verrassende opvolger die vooral zekerheid zou bieden aan de box-office. Uiteraard niet helemaal wat je wil horen, maar waar Skyfall kan concurreren met Casino Royale, ligt Spectre dichter bij Quantum of Solace. Wat de film niet helpt is dat Monica Belucci de meeste indruk maakt als Bondgirl, terwijl haar rol behoorlijk ondergeschikt is aan Léa Seydoux. Wel werd Daniel Craig opnieuw de hemel ingeprezen en was er vooral ook lof voor Dave Bautista als klassieke Oddjob-achtige huurmoordenaar. Het einde laat ruimte voor nog een film, naar verluid de laatste met Craig en een kans om zijn run van vijf films tot een mooi afgerond geheel te maken. Of het zover zou komen was even onzeker. Zo liet Craig na Spectre optekenen dat hij nog liever zijn polsen zou doorsnijden dan dat hij nog een keer zou terugkeren als 007. Een flinke zak geld werd ingezet om hem toch te overtuigen. Het heeft geresulteerd in No Time To Die, een film die in eerste instantie al in november 2019 te zien had moeten zijn. Er volgde uitstel om meerdere redenen, wat erin heeft geresulteerd dat de film nu door de Corona uitbraak al een tijdje afgerond op de plank ligt. Hoe en wat? Je leest er alles over in het volgende artikel in deze rubriek.

In de rubriek De weg naar No Time To Die verschenen eerder artikelen over:
#01 Dr. No | #02 From Russia with Love | #03 Goldfinger | #04 Thunderball | #05 You Only Live Twice | #06 On Her Majesty’s Secret Service | #07 Diamonds Are Forever | #08 Live and Let Die | #09 The Man with the Golden Gun | #10 The Spy Who Loved Me | #11 Moonraker | #12 For Your Eyes Only | #13 Octopussy | #14 A View to a Kill | #15 The Living Daylights | #16 Licence to Kill | #17 GoldenEye | #18 Tomorrow Never Dies | #19 The World Is Not Enough | #20 Die Another Day | #21 Casino Royale | #22 Quantum of Solace | #23 Skyfall

Bonusartikelen:
Bond 17